Polska Akademia Nauk zrzesza 67 instytutów naukowych działających w pięciu obszarach: nauk humanistycznych i społecznych, biologicznych i rolniczych, ścisłych i nauk o Ziemi, technicznych oraz medycznych.

Z okazji Święta Niepodległości, przyjrzeliśmy się innowacyjnym projektom, które mogą przyczynić się do rozwoju polskiej nauki. W odpowiedzi na nasze zapytania, naukowcy wskazali kilka wyjątkowych inicjatyw, które nadal potrzebują finansowania i wsparcia.

Polska liderem w badaniach klimatycznych na międzynarodowej arenie

Jednym z kluczowych projektów jest LIQUIDICE, realizowany w ramach programu Horyzont Europa. Instytut Geofizyki Polskiej Akademii Nauk koordynuje zespół składający się z 14 partnerów z dziewięciu europejskich krajów oraz trzech partnerów indyjskich. Projekt ten koncentruje się na badaniach kriosfery, czyli lodowców, w celu lepszego zrozumienia zmian klimatycznych.

Koordynator projektu, dr Bartłomiej Luks, podkreśla, że wspólna praca z różnorodnym zespołem stanowi ogromne wyzwanie oraz możliwość zdobycia nowej wiedzy, która pomoże w skuteczniejszym reagowaniu na zmiany klimatyczne.

- Badania będą prowadzone w pięciu kluczowych obszarach, w tym na Svalbardzie, gdzie mamy stację badawczą. Główne wyzwania obejmują zagrożenia ekologiczne wynikające z topnienia lodowców - mówi Luks.

Nowatorski wynalazek dla pacjentów onkologicznych

Jednym z najbardziej innowacyjnych projektów odnotowanych przez polskich naukowców jest opracowanie nowego leku wspomagającego leczenie bólu przewlekłego u pacjentów onkologicznych. Problem nadużywania opioidów, który prowadzi do katastrofalnych skutków w społeczeństwie, zmotywował naukowców do stworzenia hybrydowego analogu naturalnego peptydu - dermorfiny. Ta substancja mogłaby zredukować ból przy minimalnych skutkach ubocznych, co stanowi rewolucję w terapii.

Instytut Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej już uzyskał polski patent na swój wynalazek; trwa obecnie proces certyfikacyjny przed europejskim i amerykańskim urzędem patentowym.

Cyfrowe archiwum fauny polskiej

Nie można również pominąć inicjatywy krakowskiego Instytutu Systematyki i Ewolucji Zwierząt PAN, który zamierza udostępnić swoje zasoby na cyfrowej platformie. Instytut posiada unikalną kolekcję dwóch i pół miliona okazów fauny, w tym cennych znajdziek, takich jak fragment żebra mamuta. Otwarcie cyfrowego banku danych nie tylko ułatwi badanie, ale także zabezpieczy informacje o najcenniejszych zbiorach.

Innowacje w fizyce teoretycznej

Z kolei Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, jako jeden z czołowych ośrodków w kraju, prowadzi badania nad informacjami kwantowymi i astrofizyką ciał niebieskich. Instytut planuje nowy projekt, który ma na celu przyciągnięcie ekspertów i zwiększenie potencjału badawczego. Powstanie Centrum Modelowania Technologii Kwantowych, które ma na celu wdrażanie innowacji w tej dziedzinie.

Podsumowanie

Jak widać, polska nauka ma wiele do zaoferowania. Projekty te nie tylko mają ogromny potencjał w kontekście stojących przed nami wyzwań, ale również przynoszą nadzieję na lepsze zrozumienie naszego otoczenia i życia. Święto Niepodległości to doskonała okazja, aby docenić wkład polskich naukowców w globalny postęp.