Rewolucja w płacy minimalnej: Co Unia Europejska wymaga od Polski?
2024-11-07
Autor: Agnieszka
Na końcu sierpnia na stronie Rządowego Centrum Legislacji ukazał się projekt ustawy dotyczącej minimalnego wynagrodzenia za pracę, za który odpowiada Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, z Agnieszką Dziemianowicz-Bąk na czołowej pozycji. Zmiany są podyktowane koniecznością dostosowania polskiego prawa do dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady UE z 19 października 2022 roku w sprawie odpowiednich wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej.
Zgodnie z nowymi regulacjami, każdy kraj członkowski, który ma ustawowe wynagrodzenia minimalne, musi ustalić procedury ich ustalania i aktualizacji. Wytyczne zawarte w projekcie podkreślają cztery kluczowe elementy, na których powinny opierać się obliczenia minimalnego wynagrodzenia:
1. Siła nabywcza ustawowych wynagrodzeń minimalnych z uwzględnieniem kosztów utrzymania,
2. Ogólny poziom wynagrodzeń oraz ich rozkład,
3. Stopa wzrostu wynagrodzeń,
4. Długoterminowe krajowe poziomy produktywności i ich zmiany.
Obecnie wysokość płacy minimalnej ustalana jest na podstawie prognozowanej inflacji oraz 2/3 realnego wzrostu gospodarczego, ale tylko wtedy, gdy minimalne wynagrodzenie nie jest niższe niż połowa średniej krajowej.
Nowością w projekcie jest wprowadzenie referencyjnych wartości dla oceny adekwatności ustawowych wynagrodzeń, takich jak 60% mediany wynagrodzeń brutto lub 50% przeciętnego wynagrodzenia brutto. Ponadto, władze będą zobowiązane do składania raportów do UE co dwa lata.
Rada Dialogu Społecznego (RDS) pozostanie organem doradczym dla rządu w sprawach dotyczących płacy minimalnej, a wysokość wynagrodzenia będzie przedmiotem corocznych negocjacji.
Przewiduje się również zaostrzenie kar dla pracodawców, którzy nie zrealizują obowiązków związanych z zapewnieniem minimalnego wynagrodzenia. W projekcie zaplanowano stworzenie nowego typu przestępstwa i wykroczenia związanych z naruszaniem prawa pracowników do wynagrodzenia, a także wprowadzenie odsetek za nieterminowe wypłacanie pensji.
Państwa członkowskie mają czas do połowy listopada 2024 roku na dostosowanie swoich przepisów. Nic nie wskazuje, że Polska zdąży w tym terminie, ponieważ projekt nadal jest w trakcie uzgodnień, a najbliższe posiedzenie Sejmu zaplanowano dopiero na 19 listopada.
Pojawiły się kontrowersje i wątpliwości dotyczące nowej procedury aktualizacji płacy minimalnej, co spowodowało zamieszanie wśród ekspertów oraz przedstawicieli pracodawców. Wiele pytań pozostaje bez odpowiedzi, a eksperci ostrzegają, że niejasności w przepisach mogą skutkować chaosem na rynku pracy.
Jakie zmiany przyniesie ta rewolucja? Czy pracownicy mogą liczyć na wyższe pensje? O tym z pewnością będziemy informować na bieżąco!