Czy praca nas wypala? Koniec idei work-life balance?
2025-01-19
Autor: Katarzyna
Nie umiemy powiedzieć "nie". Brak jasnych granic w relacjach zawodowych przestał być wyjątkiem, a stał się normą. Wychowanie, społeczne wzorce zachowań i edukacja uczą nas podporządkowania pracy, a nie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym. W efekcie bierzemy na siebie coraz więcej zadań, wciąż wierząc, że to tylko chwilowy napływ obowiązków. Godziny pracy się wydłużają, a my zaniedbujemy życie osobiste, co prowadzi do chronicznego wypalenia.
Nie tylko polska rzeczywistość
Polacy należą do najbardziej zapracowanych narodów w Europie. Z danych Eurostatu wynika, że przeciętny pracownik spędza w pracy ponad 40 godzin tygodniowo. Co gorsza, według raportu Hays, aż 85% pracowników regularnie bierze nadgodziny. Również coraz większa liczba Polaków decyduje się na dodatkową pracę, często w celu poprawy sytuacji finansowej.
Przepracowanie a zdrowie
Zjawisko przepracowania wpływa na nasze zdrowie psychiczne. W 2023 roku, według raportu ZUS, 33,9% zwolnień lekarskich było spowodowanych reakcjami na stres, a 17,9% związanych z epizodami depresyjnymi. Liczba przypadków chorób psychosomatycznych związanych z wypaleniem zawodowym wzrosła ponad czterokrotnie od 2021 roku. To nie tylko krajowy problem; globalnie widzimy podobne zjawiska, które pogłębiają kryzys zdrowia psychicznego wśród pracowników.
Technologia w służbie produktywności?
Dr Edyta Sadowska, futurolog, zauważa, że narracja o sztucznej inteligencji zmieniła się z optymistycznych wizji ułatwienia pracy do promowania kultury superprodukcji. Wbrew początkowym obietnicom, AI nie skraca czasu pracy, lecz pozwala na wykonanie jeszcze większej liczby zadań, co prowadzi do wypalenia. W przestrzeni publicznej dominują tematy reskillingu i ciągłej edukacji, co pogłębia poczucie presji i strachu przed wypadnięciem z gry.
Wypalenie a zmiana stylu życia
Największe zmiany zaczynają się jednak w naszych codziennych nawykach. Trendy takie jak „terapeutyczne lenistwo” i hashtagi takie jak #bedrotting zdobywają popularność wśród młodszych pokoleń, które redefiniują odpoczynek jako sposobność do regeneracji zamiast ucieczki od pracy. W 2024 roku popularność tych trendów wzrosła o 175%.
Czy uda nam się przywrócić równowagę?
Aby przeciwdziałać wypaleniu zawodowemu, musimy zmienić nasze podejście do produktywności. Wprowadzenie działań wspierających równowagę między pracą a życiem osobistym, takich jak promowanie świadomego odpoczynku oraz redefinicja sukcesu zawodowego, jest kluczowe. Długoterminowe korzyści z tego podejścia będą odczuwalne nie tylko przez pracowników, ale także przez całe organizacje, które postanowią inwestować w zdrowie psychiczne swoich zespołów. Czy to oznacza koniec kultury wypalenia? Tylko czas pokaże, czy społeczeństwo jest gotowe na taką zmianę.