Od lat obserwujemy z niepokojem, jak polska nauka boryka się z poważnymi problemami. Niedawno miałem okazję porozmawiać z profesorem Maciejem Żyliczem, prezesem Fundacji na rzecz Nauki Polskiej, który zwraca uwagę na kluczowe czynniki wpływające na stan naszej nauki.

W dzisiejszym artykule skupimy się na rozmowie z profesorem Przemkiem Tylżanowskim, biologiem molekularnym z Uniwersytetu w Leuven w Belgii oraz Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Jego unikalna perspektywa pozwala porównać dwa różne światy naukowe – Belgii i Polski, co obnaża jaskrawe różnice w podejściu do badań.

Te różnice mają ogromne znaczenie nie tylko dla jakości prowadzonych badań, ale i dla sposobu, w jaki naukowcy pracują i współpracują w ramach międzynarodowych projektów. Warto zaznaczyć, że problem nie tkwi jedynie w ograniczonych funduszach na badania, mimo że często to właśnie brak pieniędzy jest głównym powodem narzekań.

Rzeczywistość polskiej nauki obfituje w inne czynniki, które mogą ją spowalniać. Na przykład, niska efektywność w pozyskiwaniu grantów oraz brak strategii innowacyjności. Polskie uczelnie często nie współpracują z przemysłem, co uniemożliwia komercjalizację wyników badań. W Europie Zachodniej widzimy z kolei wiele przykładów udanych partnerstw akademicko-przemysłowych, które przynoszą korzyści obu stronom.

Najsmutniejsze jest to, że pomimo posiadania utalentowanych badaczy, często brakuje im wsparcia i infrastruktury, co prowadzi do frustracji i emigracji naukowców do bardziej sprzyjających warunków. W sytuacji, gdy młodzi naukowcy masowo wyjeżdżają za granicę, Polska traci nie tylko talenty, ale i potencjalne innowacje, które mogłyby mieć istotny wpływ na rozwój kraju.

Na końcu warto zadać sobie pytanie: jak długo jeszcze będziemy pozwalać, aby nasza nauka tkwiła w stagnacji? Musimy zainwestować w rozwój, współpracę oraz innowacyjność, aby nadrobić straty w porównaniu do reszty Europy.