WHO: Gruźlica najgroźniejsza w 2023 roku

Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła, że gruźlica staje się najczęstszą przyczyną śmierci z powodu chorób zakaźnych, wyprzedzając COVID-19. W 2023 roku na całym świecie zdiagnozowano ją u ponad 8,2 miliona ludzi, co oznacza wzrost o ponad 700 tysięcy przypadków w porównaniu do 2022 roku i najwyższy wynik od 1995 roku, gdy WHO rozpoczęła globalny monitoring. Niestety, gruźlica przyczyniła się również do śmierci 1,25 miliona ludzi. Jak zauważa WHO, jest to skandaliczne, ponieważ istnieją narzędzia do jej zapobiegania, wykrywania i leczenia. Dyrektor generalny WHO, dr Tedros Adhanom Ghebreyesus, podkreśla, jak ważne jest uświadomienie tego problemu.

W 2023 roku większość zakażeń wystąpiła w Indiach, Indonezji, Chinach, Filipinach i Pakistanie, które odpowiadają za ponad połowę wszystkich przypadków na całym świecie. Co ciekawe, aż 55% chorych to mężczyźni. Niepokojące jest to, że całkowita liczba chorych szacowana przez WHO mogła wynosić około 10,8 miliona, co może sugerować niewystarczający dostęp do diagnostyki.

Głównymi czynnikami ryzyka rozwoju gruźlicy są: niedożywienie, zakażenie wirusem HIV, palenie papierosów, cukrzyca oraz alkoholizm. W Polsce w 2023 odnotowano 4231 przypadków gruźlicy, z czego 4077 przypadków dotyczyło gruźlicy płuc (stan na marzec 2024).

Czym jest gruźlica?

Gruźlica to jedna z najstarszych i najbardziej niebezpiecznych chorób zakaźnych, wywoływana przez prątki kwasooporne z grupy Mycobacterium tuberculosis. Ta choroba wielonarządowa atakuje nie tylko płuca, ale może również dotknąć inne tkanki, takie jak nerki, wątroba czy układ nerwowy. Temat ten staje się szczególnie istotny w kontekście post-COVID, kiedy to zauważalny jest wzrost liczby przypadków gruźlicy na całym świecie.

Jak można się zarazić gruźlicą?

Gruźlica przenosi się głównie drogą kropelkową. Istnieje ryzyko zakażenia podczas wdychania bakterii wymykających się z organizmu chorego. Istotne jest, by nie lekceważyć objawów, takich jak uporczywy kaszel, który może być jedynym symptomem choroby. Zachowanie ostrożności w obliczu długotrwałego kaszlu powinno skłonić do natychmiastowej wizyty u lekarza.

Objawy i diagnoza

Najczęstszym objawem gruźlicy płuc jest przedłużający się kaszel, który często z towarzyszącymi objawami, takimi jak ból w klatce piersiowej, osłabienie i nocne poty. WHO wszelkie objawy zaleca traktować poważnie, jako że mogą one doprowadzić do poważnych powikłań.

Diagnozowanie gruźlicy wymaga złożonych badań, w tym testów molekularnych, które są zalecane przez WHO dla osób z objawami. Przykładami są: próba tuberkulinowa oraz badania radiologiczne.

Jak leczyć gruźlicę?

Leczenie gruźlicy jest w pełni wykonalne, jednak czołowe czynniki to jego wczesne wykrycie oraz przestrzeganie terapii antybiotykowej przez 4-6 miesięcy. Niestety, w przypadku zaprzestania leczenia bakterie mogą stać się oporne na leki, co prowadzi do rozwoju gruźlicy lekoopornej, stanowiącej poważne wyzwanie dla systemów ochrony zdrowia.

Szczepienia – pierwsza linia obrony

W Polsce szczepienie przeciwko gruźlicy jest obowiązkowe i wykonywane już w pierwszych dniach życia dziecka. Należy pamiętać, że szczepionka BCG jest kluczowym elementem eliminacji groźnych form tej choroby na całym świecie.

Nie lekceważ zagrożenia!

Gruźlica znowu na czołowej liście chorób zakaźnych. Zrób krok w stronę zdrowia i dowiedz się więcej! Czyż nie warto się zaszczepić?