Finanse

Rosja z największą dziurą budżetową od czasów ZSRR

2024-09-19

Sytuacja na rynku paliw staje się krytyczna dla rosyjskich finansów. Ceny ropy marki Urals spadły poniżej 60 dolarów za baryłkę, co jest najniższym poziomem od początku roku. To znacznie mniej niż zakładane 70 dolarów, które są fundamentem budżetu Kremla na 2024 rok. Tak drastyczny spadek cen surowców przekłada się na znacznie mniejsze wpływy do skarbu państwa, co budzi obawy ekspertów.

Z analizy ekonomistów z Instytutu Gajdara wynika, że kluczowe sektory takie jak hutnictwo i przemysł węglowy, mocno dotknięte zachodnimi sankcjami, mogą wygenerować o 800 miliardów rubli mniej, niż pierwotnie planowano. Oczekiwane całkowite dochody rządu mogą być niższe o nawet 1,3 biliona rubli względem planu, co sugeruje, że deficyt budżetowy może osiągnąć rekordowe 4,3 biliona rubli – ponad dwa razy więcej niż przewidywano.

Dodatkowo, Rosyjskie Ministerstwo Finansów poinformowało o deterioracji sytuacji budżetowej, co może prowadzić do dalszych zawirowań politycznych i gospodarczych w kraju.

Jednym z kluczowych problemów jest rosnący ciężar wydatków na obronność, które mogą stanowić prawie 30% wszystkich wydatków budżetowych w tym roku – najwyższy wskaźnik od czasów ZSRR. Spadające przychody z ropy i gazu, w połączeniu z wysokimi wydatkami wojskowymi, mogą zmusić rząd do korzystania z Funduszu Narodowego Dobrobytu. Mimo swojej nazwy, fundusz ten jest coraz częściej wykorzystywany do finansowania działań wojennych, co budzi kontrowersje wśród obywateli.

Z pozostałej kwoty w Funduszu Narodowego Dobrobytu, jedynie 4,8 biliona rubli pozostaje niewydanych, z czego 1,3 biliona już zaplanowane na grudniowe wydatki. Ekonomista Jewgienij Suworow wskazuje, że przyszłe działania rządu są nieprzewidywalne. Potencjalne cięcia wydatków socjalnych mogłyby jednak zaostrzyć już i tak rosnące niezadowolenie społeczne. Takie działania stanowiłyby dla reżimu Putina poważniejsze zagrożenie niż militaryzacja konfliktu na Ukrainie.

Rosja staje wobec poważnych wyzwań gospodarczych, które mogą wpłynąć na stabilność rządów Putina. W obliczu tych trudności, obserwatorzy sugerują, że Putin może być zmuszony do przewartościowania swojej polityki, aby zapobiec dalszym protestom społecznym.