Nauka

Polska na tle świata: Emisje gazów cieplarnianych w 2023 roku

2024-12-31

Autor: Agnieszka

W 2023 roku Polska odpowiadała za 0,69% globalnej emisji gazów cieplarnianych, co czyni ją jednym z istotnych graczy w europejskiej debacie o klimacie. Dla porównania Niemcy, jako największy emitent w Europie, odpowiadały za 1,29%, a Francja i Hiszpania za odpowiednio 0,73% i 0,54%. Najwięksi emitenci na świecie to Chiny (30,1%), USA (11,3%) oraz Indie (7,8%).

Główny Urząd Statystyczny (GUS) ujawnia, że kluczowym źródłem emisji w Polsce jest spalanie paliw, które w 2022 roku stanowiło aż 78,1% wszystkich gazów cieplarnianych. Przemysł oraz użytkowanie produktów odpowiadały za zaledwie 6,2%, a emisja lotna z paliw za 5,8%.

Sektor rolnictwa również w znaczący sposób przyczynia się do emisji, stanowiąc 8,8% ogólnej emisji gazów cieplarnianych. W 2023 roku liczba bydła w Polsce wynosiła 6,3 mln, co jest znacznie mniej od 16,8 mln we Francji i 10,8 mln w Niemczech. Polska w 2021 roku zużyła 1038 tys. ton nawozów azotowych, co jest wartością niższą w porównaniu do Niemiec (1200 tys. ton) i Francji (1900 tys. ton).

Wielu ekspertów zwraca uwagę na poważne skutki zanieczyszczenia środowiska, które są wynikiem nadmiernego stosowania nawozów i pestycydów w rolnictwie. Niewykorzystane związki azotu i fosforu z łatwością przedostają się do wód gruntowych, a azot emituje się do atmosfery, co negatywnie wpływa na jakość powietrza.

W transporcie emisja dwutlenku węgla w 2022 roku była dominowana przez samochody osobowe (51%) oraz ciężarowe (37,4% i 11,3%). Notuje się wzrost liczby pasażerów w transporcie lotniczym, która w 2023 roku wyniosła 50,1 mln.

GUS podkreśla również wpływ zmian klimatycznych na lasy – ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak susze, coraz częściej prowadzą do pożarów, które emitują ogromne ilości CO2. Lasy zajmują około 4,1 miliarda ha na całym świecie, co stanowi niemal jedną trzecią powierzchni ziemi, a w Polsce to nieco poniżej 10 mln ha.

Dodatkowo, w kontekście walki ze zmianami klimatycznymi, Polska zobowiązała się do corocznego wkładu w wysokości 100 miliardów dolarów na międzynarodowe działania związane z klimatem. W 2022 roku wkład Polski to 19,4 mln euro, co pokazuje znaczną różnicę w porównaniu z innymi państwami.

Ekstremalne zjawiska pogodowe mogą prowadzić do znacznych strat w gospodarce – w 2022 roku szacowano je na ponad 50 miliardów euro w Unii Europejskiej. Te alarmujące dane powinny skłonić nie tylko Polskę, ale także inne kraje do pilniejszego działania na rzecz ochrony klimatu.