W 2023 roku aż 1,074 miliona podatników rozliczało się z fiskusem z tytułu wynajmu mieszkań. Warto zauważyć, że od roku 2022 te przychody opodatkowane są wyłącznie jedną stawką ryczałtową wynoszącą 8,5%, a po przekroczeniu 100 tysięcy złotych – 12,5%.

Hanna Milewska-Wilk, ekspertka w dziedzinie mieszkalnictwa z Instytutu Rozwoju Miast i Regionów, podkreśla, że po wprowadzeniu nowego systemu opodatkowania, w ciągu ostatniego roku liczba osób osiągających dochody z wynajmu wzrosła o 66 tysięcy. Średni przychód z najmu na jednego podatnika wyniósł 30 tysięcy złotych. Co ciekawe, prawie 39,5 tysiąca podatników uzyskujących wyłącznie dochody z wynajmu prywatnego przekroczyło 100 tysięcy złotych dochodu, płacąc wyższą stawkę ryczałtu.

"Prostota systemu podatkowego jest korzystna, ponieważ motywuje do płacenia podatków, ale trudne jest oszacowanie skali szarej strefy" – tłumaczy ekspertka. Możliwość zawierania umowy najmu w formie ustnej stwarza przestrzeń dla osób, które mogą unikać płatności, co potwierdzają badania, z których wynika, że 3-8% najemców w Polsce nie ma formalnej umowy.

Niestety, nie posiadamy dokładnych danych na temat liczby osób, które wynajmują mieszkania i płacą rynkowy czynsz, a nawet Główny Urząd Statystyczny nie zadał pytania o tytuł prawny do zajmowanego lokum. W 2023 roku fiskus skontrolował jedynie 107 podatników w zakresie rozliczeń podatkowych, co może sugerować niewielką skuteczność kontroli.

Z danych wynika, że w 2023 roku 81 180 podatników zgłosiło umowę najmu okazjonalnego – formę umowy bezpieczniejszą dla właściciela. Właściciele nieruchomości korzystają z preferencyjnego opodatkowania, co pokazuje, że w Polsce wynajem mieszkań stał się atrakcyjną formą inwestycji. Kto inwestuje w obligacje skarbowe, musi płacić wyższe podatki niż właściciele wynajmowanych mieszkań.

W kontekście obecnej sytuacji na rynku nieruchomości istnieje wiele głosów nawołujących do zmiany zasad opodatkowania wynajmu. Ekspertka podkreśla, że konieczne jest przemyślenie zmian, aby wynajem mieszkań nie był jedyną opłacalną formą inwestycji. Niestety wiele osób decyduje się na zakup mieszkań tylko w celach spekulacyjnych, co przyczynia się do zaostrzenia problemu braku mieszkań na wynajem.

Właściciele nieruchomości obawiają się również, że zaproponowane zmiany podatkowe mogą wpłynąć na ich zyski. Warto zauważyć, że nie tylko politycy, ale także wielu wpływowych ludzi w Polsce ma swoje inwestycje w mieszkania. Robert Kropiwnicki z PO posiada 12 lokali, a jego przykład wskazuje na rosnącą liczbę posłów inwestujących w nieruchomości. Nawet w partiach głoszących hasła o przekształceniu mieszkań w prawo, nie jest rzadkością, że politycy mają kilka lokali. Jak widać, temat wynajmu mieszkań w Polsce stał się bardzo kontrowersyjny i zyskuje na znaczeniu nie tylko w debacie publicznej, ale też politycznej.