Nauka

Nowe badania: Substancja w plastiku może zagrażać naszemu DNA!

2024-11-08

Autor: Piotr

Wprowadzenie

Eksperci z Harvard Medical School zwrócili uwagę na ftalan benzylu butylu (BBP), dodatek chemiczny, który nadaje plastikom elastyczność i trwałość. Problematyczne jest to, że BBP występuje w wielu codziennych produktach, takich jak opakowania żywności, kosmetyki i zabawki.

Badania na nicieniach

Badania w przypadku nicieni (Caenorhabditis elegans) wykazały, że BBP może powodować uszkodzenia DNA, co ma negatywny wpływ na produkcję komórek płciowych zwierząt.

Wyniki badań

Opublikowane wyniki badań w prestiżowym czasopiśmie "PLOS Genetics" rzucają nowe światło na potencjalne zagrożenia płynące z tej powszechnie stosowanej substancji. Uczeni odkryli, że BBP, obecny na poziomach zbliżonych do tych wykrywanych u ludzi, wywołuje stres oksydacyjny i pęknięcia nici DNA, prowadząc do powstawania komórek płciowych z nieprawidłową liczbą chromosomów, co może implikować problemy zdrowotne u przyszłych pokoleń.

Wciąż obecny w produktach

Mimo że użycie BBP zostało ograniczone w USA, Kanadzie i Unii Europejskiej, wiele produktów wciąż zawiera tę substancję. Autorzy badań zauważają, że BBP może być wchłaniane przez skórę, wdychane lub spożywane wraz z żywnością, co zwiększa jego rozpowszechnienie w codziennym życiu.

Badania nad mejozą

W przeszłości wykazano już, że BBP zakłóca funkcjonowanie ludzkiego układu hormonalnego, jednak dotychczasowe badania nad jego wpływem na mejozę – kluczowy proces w tworzeniu komórek płciowych – były ograniczone.

Metody badań

W badaniach naukowcy poddali nicienie różnym stężeniom BBP (1, 10, 100 i 500 mikrometrów), analizując wpływ substancji na komórki płciowe. Wykorzystując nowoczesne metody, takie jak spektrometria mas i sekwencjonowanie RNA, odkryli, że BBP wywołuje nie tylko pęknięcia DNA, ale również defekty w procesie mejozy, co prowadzi do wcześniejszego tworzenia jąder komórkowych oraz błędów w dystrybucji chromosomów.

Konsekwencje badań

Wyniki badań mogą mieć daleko idące konsekwencje. Naukowcy podkreślają, że ekspozycja na BBP prowadzi do zmiany ekspresji genów, co wiąże się z poważnym uszkodzeniem DNA i obniżeniem jakości komórek jajowych.

Modelowy organizm do badań

Co ciekawe, Caenorhabditis elegans metabolizuje BBP w sposób podobny do ssaków, co sugeruje, że jest on modelowym organizmem do badania wpływu BBP na ludzi.

Alarmujące odkrycia

Jak twierdzą badacze, „na poziomach zbliżonych do tych wykrytych w ludzkim organizmie, BBP zmienia ekspresję genów, powodując wzrost stresu oksydacyjnego i prowadząc do uszkodzeń genomu”. Czy to nie alarmujące?

Podsumowanie zagrożeń

Zagrożenia związane z BBP mają istotne implikacje zarówno dla zdrowia ludzi, jak i dla rozrodczą jakość przyszłych pokoleń. Autorzy podkreślają, że narażenie na substancje zaburzające równowagę hormonalną, takie jak BBP, może stanowić poważne zagrożenie zarówno dla osób bezpośrednio narażonych, jak i dla ich dzieci.

Czyż nie powinno to skłonić nas do poważnej refleksji nad tym, jakie substancje mogą być obecne w naszych codziennych produktach?