W ciągu ostatnich pięciu lat w Unii Europejskiej w sektorze produkcji części motoryzacyjnych stworzono 55 tys. nowych miejsc pracy. Niestety, w tym samym okresie zlikwidowano ich ponad dwukrotnie więcej - około 118 tys. Z raportu Stowarzyszenia Dystrybutorów i Części Motoryzacyjnych wynika, że od 2023 roku temporedukcji zatrudnienia w motoryzacji przyspiesza, co stawia przyszłość wielu zakładów pod znakiem zapytania.

W 2022 r. w 7 na 11 analizowanych krajów przeważająca część firm motoryzacyjnych przewidywała wzrost zatrudnienia w ciągu najbliższych 12 miesięcy. W bieżącym roku tylko pięć państw miało podobną prognozę, a obecnie w żadnym kraju sytuacja nie wygląda optymistycznie. Badania nad nastrojami w branży, przeprowadzone przez Exact x Forestall, wskazują, że w Polsce jedynie 21% respondentów spodziewa się wzrostu zatrudnienia, co jest najniższym wynikiem od 2016 roku. Obawiają się oni, że wzrost grupy pesymistów w Polsce wzrośnie o osiem razy w stosunku do ubiegłego roku, gdzie aż 32% przedstawicieli branży planuje zwolnienia.

Jacek Opala, prezes Exact x Forestall, zauważa, że spadek sprzedaży samochodów w Europie oraz kosztowne przekształcenia w kierunku produkcji elektrycznych pojazdów zmuszają największe zakłady motoryzacyjne do podejmowania drastycznych kroków, takich jak zmniejszanie zatrudnienia czy nawet likwidacja fabryk. Na uwagę zasługuje również fakt, że chińska firma BYD, producent aut elektrycznych, w trzecim kwartale 2023 roku przegoniła Teslę pod względem przychodów, co kreuje nowe wyzwania dla europejskich producentów.

Analiza MotoBarometru pokazuje, że 73% firm w branży już wdrożyło rozwiązania oparte na automatyzacji lub robotyzacji, a 83% pracowników uważa, że proces ten może doprowadzić do zmniejszenia zatrudnienia. Wprowadzenie automatyzacji, mimo że ma na celu zwiększenie efektywności produkcji, często wiąże się z ryzykiem zwolnień. Tylko 13% reprezentantów zakładów w Polsce nie widzi związku między automatyzacją a zmniejszeniem zatrudnienia.

Eksperci ostrzegają, że jedynym sposobem na utrzymanie miejsc pracy będzie elastyczne podejście do zatrudnienia i inwestowanie w rozwój kompetencji pracowników. Dawid Bąk, prezes Steam Workforce, podkreśla, że zmiana modelu gospodarczego jest kluczowym krokiem dla branży motoryzacyjnej, która zmaga się z niestabilnymi zamówieniami, spadającym popytem i trudną sytuacją polityczną. Jeśli nie nastąpią zmiany, automatyzacja oraz sztuczna inteligencja będą miały ogromny wpływ na przyszłość zatrudnienia w sektorze motoryzacyjnym.