Minister Nauki, Dariusz Wieczorek, stanął w ogniu krytyki po tym, jak wykazał się brakiem zrozumienia istoty przepisów o ochronie sygnalistów. Choć polska ustawa wchodzi w życie 25 września 2024 roku, to brak odpowiednich regulacji krajowych nie zwalnia organów państwowych z przestrzegania unijnej dyrektywy, która obowiązuje od grudnia 2021 roku. Słowa ministerialnego przedstawiciela, że ‚sygnalistka’ Gabriela Fostiak nie miała prawa do ochrony, są nie tylko mylne, ale mogą również skutkować poważnymi konsekwencjami prawnymi.

Gabriela Fostiak, wykładowczyni Uniwersytetu Szczecińskiego i współzałożycielka związku zawodowego, od czerwca 2024 roku apelowała do ministra o przeprowadzenie audytu sytuacji na uczelni. Minister Wieczorek, zamiast wspierać sygnalistów, przekazał sprawę rektorowi uczelni. Dr Damian Tokarczyk, prawnik z kancelarii Raczkowski, podkreśla, że minister miał obowiązek stosować unijną dyrektywę jeszcze przed przyjęciem przepisów krajowych. "Bezpośredni skutek dyrektywy wymagałby, aby minister niezwłocznie wdrożył ochronę sygnalistów, co niestety nie miało miejsca."

W kontekście ochrony sygnalistów jest to szczególnie niepokojące, zwłaszcza że od września 2024 roku wszelkie podmioty, zarówno publiczne, jak i prywatne, mają obowiązek zapewnienia ochrony sygnalistów. Minister Wieczorek zdaje się ignorować fakt, że już teraz obywatele mogą zgłaszać naruszenia, co rodzi pytania o jego wiedzę i kompetencje na zajmowanym stanowisku.

Zgodnie z nowym prawem, każdy sygnalista, który w dobrej wierze zgłasza nieprawidłowości, zyskuje ochronę przed represjami. Dopuszczalne będzie zgłaszanie naruszeń zarówno wewnętrznie, jak i zewnętrznie, co znacznie zwiększa możliwości dla osób, które chcą działać w interesie publicznym. Od 25 grudnia 2024 roku nastąpi uruchomienie procedur zgłoszeń zewnętrznych, co da sygnalistom szansę na efektywniejsze działanie w obliczu naruszeń prawa.

To właśnie z tej perspektywy działania na rzecz ochrony prywatności i równości w miejscu pracy są absolutnie kluczowe. Już nie tylko organy państwowe, ale także wszelkie instytucje publiczne i prywatne będą zobowiązane do przestrzegania nowych regulacji, co może wpłynąć na poprawę kultury organizacyjnej w Polsce.

Również w kontekście kontrowersji związanych z Dariuszem Wieczorkiem, pojawia się pytanie o przyszłość rządu i czy minister przetrwa w obliczu tak dużej krytyki. Wygląda na to, że zanim w Polsce zacznie funkcjonować skuteczny system ochrony sygnalistów, minister Wieczorek będzie musiał zmierzyć się z fanfarą głosów domagających się jego rezygnacji.