"Już od ponad pięćdziesięciu lat prognozy dotyczące globalnego ocieplenia są coraz bardziej alarmujące, niezależnie od tego, czy pochodziły one od akademickich naukowców, czy wielkich koncernów energetycznych" – piszą badacze w najnowszym raporcie w czasopiśmie BioScience, który zapowiada "niebezpieczne czasy dla naszej planety".

Prof. William Ripple z Oregon State University, kierujący międzynarodową grupą badaczy, ostrzega przed wkraczaniem w "krytyczną i nieprzewidywalną fazę kryzysu klimatycznego", gdzie wiele form życia na Ziemi znajduje się w poważnym zagrożeniu.

Czy czeka nas klimat jak na Saharze?

Najnowsze ustalenia wskazują, że średnia temperatura na Ziemi może wzrosnąć o około 2,7 stopnia Celsjusza do końca wieku. Choć wydaje się to odległe, w praktyce jest to prognoza katastrofalna, szczególnie dla przyszłych pokoleń. "Mamy do czynienia z nagłym przewrotem klimatycznym, którego konsekwencje mogą być znacznie gorsze niż to, co do tej pory doświadczyliśmy" – ostrzegają naukowcy.

Badania sugerują, że już za kilkadziesiąt lat około dwóch miliardów ludzi może żyć w ekstremalnych warunkach, porównywalnych do tych panujących na Saharze, co może prowadzić do masowych migracji. Problem ten jest pogłębiany przez zmiany w klimacie, które wpływają na społeczne nierówności i prowadzą do wzrostu napięć międzynarodowych.

Upadek systemu?

Zagrożenia te mogą prowadzić do "synchronicznego załamania" globalnych systemów, a meteorolodzy wskazują, że sytuacja ta staje się coraz bardziej realna. Wyjątkowe zjawiska pogodowe mogą się zdarzać częściej, a ich intensywność wzrasta, co zwiększa ryzyko katastrof naturalnych.

Na świecie, gdzie miliardy ludzi już cierpią z powodu skutków zmian klimatycznych, odnotowano rekordowe wzrosty emisji gazów cieplarnianych, a wskaźniki wylesiania nie tylko nie maleją, ale wręcz rosną. "My, jako ludzkość, stajemy na krawędzi przepaści, a działania są pilnie potrzebne" – zaznacza ekspert Thomas Crowther z ETH Zurich.

Ruchy na rzecz zmiany

Raport zwraca uwagę na konkretne działania, które mogą poprawić sytuację. Proponowane są m.in. globalna cena za emisję dwutlenku węgla, zwiększenie efektywności energetycznej oraz przejście na odnawialne źródła energii. Eksperci apelują także o zmianę nawyków żywieniowych oraz stabilizację populacji poprzez edukację i lepsze prawa dla kobiet.

"Nie możemy ignorować faktu, że wzrost gospodarczy w ograniczonym środowisku jest iluzją" – mówią naukowcy, wzywając do podjęcia odważnych i transformacyjnych działań.

Jak wpływa straszenie na społeczeństwo?

W raporcie poruszono także kwestię, czy drastyczny ton alarmujący rzeczywiście przynosi oczekiwane efekty. Niektórzy badacze obawiają się, że może to prowadzić do zniechęcenia i paraliżu w działaniach. Inni jednak dostrzegają, że uświadomienie sobie powagi sytuacji jest kluczowe do mobilizacji społeczeństwa do działania.

Czy przyszłość ludzkości jest zagrożona?

Naukowcy jasno mówią, że tylko zdecydowane działania mogą nas uratować przed tragicznymi konsekwencjami zmian klimatycznych. Aby przyszłe pokolenia mogły odziedziczyć świat, na który zasługują, muszą być podjęte zdecydowane kroki już teraz. Bez tej zmiany, przyszłość ludzkości wisi na włosku – podsumowują autorzy raportu.

Z takim przesłaniem raport trafił do opinii publicznej, mając nadzieję na wygenerowanie globalnej dyskusji i mobilizację działań proekologicznych w obliczu nieuchronnych wyzwań związanych z kryzysem klimatycznym.