Wprowadzenie

Anna Kostera-Pruszczyk, kierownik Katedry i Kliniki Neurologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, zwróciła uwagę na alarmujące dane epidemiologiczne dotyczące udarów mózgu. W Unii Europejskiej udar mózgu jest drugą najczęstszą przyczyną zgonów oraz najczęstszą przyczyną niepełnosprawności wśród dorosłych.

Epidemia udarów mózgu

W ciągu ostatniej dekady, od 2010 do 2019 roku, całkowita liczba udarów i zgonów spowodowanych udarem wzrosła o 4% i 6%, co wywołuje poważne obawy. Prognozy na najbliższe 30 lat wskazują na szacunkowy wzrost wskaźników udarowości o 27% do roku 2047.

Czynniki ryzyka

Ekspertka zauważyła, że jednym z kluczowych czynników wpływających na wzrost liczby udarów jest starzejąca się populacja. Dodała również, że udary mózgu coraz częściej występują u młodszych osób, a najmłodsza pacjentka, która trafiła do kliniki, miała zaledwie 20 lat, a najstarszy pacjent miał ponad 100 lat.

„Mamy do czynienia z epidemią udarów mózgu, która dotyka ludzi w różnym wieku. Niestety, także młodsze osoby stają się ofiarami tej choroby” - powiedziała profesor Kostera-Pruszczyk. Raporty wskazują, że rosnąca liczba młodych ludzi cierpi na różnego rodzaju zaburzenia metaboliczne, które zwiększają ryzyko wystąpienia udarów. Należy do nich otyłość, cukrzyca, a także nadciśnienie tętnicze i hipercholesterolemia.

Profilaktyka

Zrównoważona dieta oraz regularna aktywność fizyczna mogą znacząco zmniejszyć ryzyko wystąpienia udarów. Warto również przypomnieć, że stres i nadmiar pracy również niekorzystnie wpływają na nasze zdrowie. W obliczu tej narastającej epidemii, od społeczeństwa zależy większa odpowiedzialność za swoje zdrowie.

Rodzaje udaru mózgu

Udar mózgu można podzielić na dwa główne rodzaje: niedokrwienny i krwotoczny. Udar niedokrwienny jest najczęstszy i występuje, gdy jedno z naczyń krwionośnych zaopatrujących mózg ulega zablokowaniu. Objawy mogą się różnić w zależności od lokalizacji udaru, ale często pojawiają się nagłe oznaki, takie jak asymetria twarzy, opadanie kącika ust, osłabienie kończyny oraz zaburzenia mowy.

Test F.A.S.T.

Aby zwiększyć szansę na szybkie rozpoznanie udaru, stworzono łatwy do zapamiętania test F.A.S.T. (ang. fast - szybko). "F" oznacza twarz (sprawdzamy asymetrię), "A" to ramiona (sprawdzamy, czy obie strony równomiernie się unoszą), "S" reprezentuje mowę (sprawdzamy, czy mowa jest wyraźna) a "T" to czas, który jest decydujący dla akcji ratunkowej. W Polsce można również spotkać skrót C.Z.A.S., wskazujący na objawy udaru: cięzka ręka lub noga, zaburzenia mowy, asymetria twarzy oraz słabe widzenie.

Wnioski

W obliczu tak niepokojących trendów, kluczowa jest edukacja zdrowotna oraz świadomość obywateli w zakresie ryzykownych zachowań. Nie bagatelizujmy zdrowia i działajmy profilaktycznie, ponieważ lepiej zapobiegać, niż leczyć.