Nieznany dotąd starożytny ser, znaleziony w grobie sprzed 3600 lat, wywołuje sensację w świecie naukowym. Umieszczony w grobie obok zmarłego, ser miał być prawdopodobnie przekąską na życie pozagrobowe. Choć odkryto go dziesięć lat temu, dopiero teraz udało się wyekstrahować i zsekwencjonować jego DNA, co czyni go najstarszym znanym serem na świecie. Zachował się w doskonałym stanie dzięki naturalnemu procesowi mumifikacji w suchych warunkach pustyni Takla Makan w Chinach.

Naukowcy przeprowadzili analizy, które ujawniają, w jaki sposób lud Xiaohe wytwarzał ten ser. Jak podkreśla Christina Warinner, profesor na Uniwersytecie Harvarda, tego typu badania były daleko poza zasięgiem technologii dekadę temu. To odkrycie otwiera nowe horyzonty w badaniach nad starożytnym DNA, a także daje świeży wgląd w tradycyjne metody produkcji żywności.

Ich prace ujawniły różnorodność mikroorganizmów wykorzystywanych przez starożytnych ludzi do fermentacji, co może wpłynąć na wiele współczesnych wyrobów spożywczych, w tym chleb i piwo. Zespół paleogenetyków pod kierownictwem Qiaomei Fu zidentyfikował DNA kozy i bydła w próbkach sera i był w stanie zsekwencjonować błyskawicznie mikrobiom, co daje unikalny wgląd w metodologię produkcji.

W kontekście dziejów kultury łowców-zbieraczy, badania nad starożytnym serem odkrywają również, jak tajemniczy lud pustyni nie stosował mieszania różnych rodzajów mleka zwierzęcego, co jest popularną praktyką współczesnego serowarstwa w innych częściach świata. Wszelkie dotychczasowe przekonania o pochodzeniu kefiru jako produktu jedynie z Kaukazu zostały rzucane w wątpliwość, co otwiera nowe możliwości badań kulturowych.

Dwa typy bakterii Lactobacillus, zidentyfikowane w badaniach, pochodzą z różnych rejonów, jedną z Rosji, drugą z Tybetu. Przy ich porównaniu, zaskakująco bliskie pokrewieństwo z historycznymi liniami bakterii wzmacnia teorię o globalnych handlowych wymianach produktów spożywczych i ich wpływie na starożytną dietę. Przełomowe badania Fu ujawniają, w jaki sposób bakterie probiotyczne ewoluowały przez ostatnie 3600 lat, co pomocne jest w zrozumieniu nie tylko produkcji serów, ale także szerszych praktyk żywieniowych w prehistorycznej erze.

Jak podsumowuje William Taylor z Uniwersytetu Kolorado, to wyjątkowe odkrycie pokazuje, że ser i produkty mleczne mogły stanowić fundamentalną część diety i stylu życia starożytnych cywilizacji. Znalezienie tak cennych informacji na temat kulturowych praktyk ludzi z przeszłości otwiera nowe drzwi dla archeologów oraz historyków badających te wspaniałe cywilizacje.