Świat

Rosyjskie Cienie nad Czechami: Jak Moskwa Wykorzystuje Czechy jako Bramę do Unii Europejskiej?

2024-09-23

Czechy stały się niespodziewanym centrum dla rosyjskich przedsiębiorstw w Unii Europejskiej, z ponad jedną czwartą takich firm znajdujących się właśnie w tym kraju. Konflikt na Ukrainie sprawił, że Czechy stały się atrakcyjnym miejscem dla rosyjskich inwestorów, jak informuje analityk Pavel Havlíček.

Premier Czech, Petr Fiala, ostrzega, że rosnące wpływy Rosji mogą poważnie zagrozić nie tylko jedności Unii Europejskiej, ale również bezpieczeństwu obywateli Czech. Obecność rosyjskich szpiegów i potencjalnych wywrotowców czyni tę sytuację alarmującą, szczególnie że wiele z tych firm ściśle współpracuje z dużymi europejskimi korporacjami.

Warto również zauważyć, że Czechy, mimo niewielkiej liczby ludności wynoszącej zaledwie 2,5% populacji UE, przyciągają inwestycje, które są trudne do kontrolowania przez Unię Europejską. System regulacji w Czechach, wciąż ewoluujący, tworzy luki, które sprzyjają praniu pieniędzy, na co wskazuje Transparency International.

Z raportu agencji Moody's wynika, że około 46 tysięcy firm w UE ma powiązania z Rosją, z czego znacząca ich część znajduje się właśnie w Czechach. Druga w kolejności Bulgraria również stanowi ważny punkt dla rosyjskich interesów, ale Niemcy, mimo dominacji gospodarczej, mają znacznie mniejszą liczbę podobnych przedsiębiorstw.

Rosyjskie zainteresowanie Czechami ma swoje korzenie w czasach PRL, jednak po 2021 roku, a szczególnie po inwazji na Ukrainę, współprace te zaczęły się ochładzać. Mimo to, rosyjscy inwestorzy wykorzystują Czechy jako swoistą bramę do rynków UE.

Dane z pierwszego kwartału 2022 roku wskazują na zarejestrowanie w Czechach około 4300 rosyjskich firm, a tylko dwa lata później ich liczba wzrosła do ponad 5200. Premier Czech podkreśla, że konieczna jest intensywna dyskusja na temat dalszego postępowania wobec krajów, gdzie rosyjskie wpływy mogą ingerować w bezpieczeństwo narodowe.

Czeska agencja kontrwywiadowcza BIS od lat ostrzega przed zagrożeniem wynikającym z obecności rosyjskich firm, zauważając, że nie przyczyniają się one do bezpieczeństwa narodowego. Szpiegostwo oraz działalność wywrotowa to główne obawy ekspertów, zwłaszcza po wydaleniu około stu pracowników rosyjskiej ambasady, którzy zostali uznani za agentów wywiadu.

Kwestia prania pieniędzy jest kolejnym istotnym problemem. Czechy stały się korzystnym miejscem dla przestępczości finansowej, co budzi niepokój wśród lokalnych władz oraz organizacji międzynarodowych.

Ostatecznie, związane z tym zagrożenia wykraczają poza granice Czech. Gospodarka czeska, będąca silnie uzależnioną od kapitału zagranicznego oraz handlu, może międzynarodowo podlegać wpływowi rosyjskim interesów gospodarczych, co alarmuje o ich potencjalnym wpływie na cały region.

Czeski think tank Datlab donosi, że wiele firm związanych z Rosją zdobyło zamówienia publiczne mimo obowiązujących sankcji. Rząd czeski, znany ze zdecydowanego wsparcia dla Ukrainy, przyjął już bardziej rygorystyczne podejście, jednak pozostaje wiele do zrobienia w zakresie egzekwowania istniejących przepisów.

Obecna sytuacja jest wyzwaniem dla czeskiego rządu, który musi stawić czoła nie tylko wzrastającym wpływom rosyjskim, ale także złożonym problemom legislacyjnym oraz administracyjnym, aby zapewnić bezpieczeństwo narodowe i transparentność w środowisku gospodarczym.