Oszałamiające zdjęcia pasów egzokomet wokół 74 pobliskich gwiazd
2025-01-28
Autor: Ewa
Oszałamiające zdjęcia pasów egzokomet wokół 74 pobliskich gwiazd
Astrofizycy z Trinity College Dublin zrealizowali przełomowe badania, które umożliwiły uzyskanie szczegółowych obrazów pasów egzokomet wokół 74 pobliskich gwiazd. Dzięki teleskopom ALMA i SMA, naukowcy zidentyfikowali milimetrowe drobiny pyłu, co rzuca nowe światło na ich strukturę i ewolucję. Odkrycie to sugeruje, że egzokomety oraz związane z nimi pasy odgrywają kluczową rolę w formowaniu układów planetarnych, co może prowadzić do odkrycia niewykrytych dotychczas planet.
W ramach projektu REASONS (REsolved ALMA and SMA Observations of Nearby Stars) astrofizycy uchwycili obrazy pasów egzokomet w wysokiej rozdzielczości, co pozwala na analizę różnorodnych form tych obiektów. Zbadane gwiazdy przedstawiają szeroką gamę wiekową, od młodych układów, które wciąż się formują, po bardziej dojrzałe systemy, podobne do naszego Układu Słonecznego.
Badania pokazują, że pasy egzokomet znajdują się w odległościach od dziesiątek do setek jednostek astronomicznych (AU). W tych rejonach panują skrajnie niskie temperatury (-250 do -150 stopni Celsjusza), co sprawia, że wiele związków chemicznych, w tym woda, pozostaje w stanie lodowym na powierzchni egzokomet.
Prace wykazały również ogromne zróżnicowanie w strukturze tych pasów. Niektóre z nich mają wąskie pierścienie, inne przypominają szerokie dyski, co może sugerować obecność niewykrytych planet wpływających na ich rozmieszczenie. Co ciekawe, badania ujawniają, że im starszy układ planetarny, tym mniej drobin pyłu, co oznacza, że pasy egzokomet mogą się stopniowo „wypłaszczać” w miarę upływu czasu.
Dr Sebastián Marino z University of Exeter dodał, że zdjęcia ujawniają niezwykłą różnorodność w strukturze pasów egzokomet. Niektóre układy posiadają wiele pierścieni, co tylko potwierdza obecność grawitacyjnych wpływów innych ciał niebieskich.
Badanie REASONS wykazało, że niewidoczne obiekty o średnicy od 140 km do rozmiarów Księżyca mogą znajdować się w badanych pasach. Przy użyciu ALMA i SMA, astrofizycy dostarczają nam cennych nowych informacji na temat ewolucji tych niezwykłych systemów.
Obserwacje prowadzone przez ALMA i SMA to jedne z najbardziej zaawansowanych narzędzi astronomicznych, które pozwalają naukowcom poznawać nie tylko egzokomety, ale również całą strukturę wszechświata. Przyszłe badania mogą przynieść jeszcze więcej zaskakujących odkryć dotyczących narodzin planet i składników, które mogą prowadzić do powstania życia.
Więcej informacji na temat badań można znaleźć w publikacji "REsolved ALMA and SMA Observations of Nearby Stars (REASONS) – A population of 74 resolved planetesimal belts at millimetre wavelengths”, autorstwa L. Matrà i innych.
Na ilustracji: Pasy egzokomet zaobserwowane wokół pobliskich gwiazd.