Nauka

Naukowcy potwierdzają dramatyczny wpływ zmiany klimatu na powodzie w Polsce – Co nas czeka w przyszłości?

2024-09-25

W wyniku katastrofalnych powodzi w Polsce zginęło siedem osób, a tysiące musiały opuścić swoje domy, z których wiele nie nadaje się do zamieszkania. Szacowane straty sięgają miliardów złotych. Ekspertów zaniepokoiły przyczyny tak potężnych zjawisk, a badania wykazały bezpośredni związek tych zdarzeń z ociepleniem klimatu.

Międzynarodowy zespół badawczy stwierdził, że za intensywnymi opadami deszczu w Polsce i sąsiednich krajach kryje się zmiana klimatu, a która została potwierdzona przez tzw. niż genueński. Choć występowanie takich niżów nie zmieniło się statystycznie, to intensywność opadów jest znacznie większa w kontekście globalnego ocieplenia.

Dr Joyce Kimutai, badaczka z Grantham Institute w Londynie, podkreśliła: - Nasze badania wskazują na niszczycielskie skutki ocieplenia klimatu, które jest spowodowane przez spalanie paliw kopalnych. Jeśli nie przejdziemy na źródła energii odnawialnej, obawiamy się, że takie katastrofalne burze, jak te, które przyniósł sierpień, będą częstsze i bardziej destrukcyjne.

Z danych wynika, że tak silne opady deszczu, jak te, które miały miejsce w Polsce, są niezwykle rzadkie. W ciągu niecałych czterech dni w niektórych regionach spadło od 300 do 400 litrów wody na metr kwadratowy, w porównaniu do rocznego średniego poziomu wynoszącego około 600 litrów. Te opady były najintensywniejsze od tych, które miały miejsce podczas powodzi w 1997 i 2002 roku, a ich prawdopodobieństwo wzrosło dwukrotnie w porównaniu do czasów sprzed ocieplenia klimatu.

Profesor Bogdan Chojnicki z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu stwierdził: - Zmiana klimatu sprawia, że powodzie stają się realnym zagrożeniem, które należy traktować poważnie. Dziś musimy dostosować nasze systemy zarządzania wodami i inwestować w infrastrukturę, która będzie odporna na ekstremalne warunki.

Badanie pokazuje, że można spodziewać się dalszego wzrostu intensywności opadów w miarę kontynuacji globalnego ocieplenia. Przewiduje się, że przyrost średniej temperatury o 2 stopnie Celsjusza do połowy stulecia spowoduje, że takie opady będą jeszcze silniejsze i częstsze, a ich pogoń ostatecznie stanie się trudna do przewidzenia.

Nie tylko Polska, ale i inne regiony świata borykają się z coraz bardziej intensywnymi zjawiskami atmosferycznymi spowodowanymi zmianami klimatu. Sytuacja ta staje się coraz bardziej alarmująca w kontekście globalnym, z przykładami niszczycielskich powodzi w Japonii, Afryce Zachodniej, a także falami upałów nie tylko w Europie, ale i w innych częściach świata.

Naukowcy apelują o pilne działania. - Polska musi zacząć planować działania adaptacyjne, w tym budowę infrastruktury odporniejszej na zmiany klimatyczne. Wsparcie z funduszy europejskich i krajowych jest kluczowe w walce z tymi kryzysami, które prędzej czy później powrócą i będą jeszcze bardziej niszczycielskie - podsumowała Friederike Otto z Imperial College w Londynie.

Potrzeba nowoczesnych rozwiązań – od wykorzystania naturalnych zbiorników wodnych, przez zrównoważoną urbanizację, aż po gray infrastructure, zawiera się w konieczności dostosowania się do nowego klimatu, teraz i w przyszłości.