Wprowadzenie

Rok 2024 zapisał się na kartach historii jako najcieplejszy w prowadzeniu pomiarów, według danych opublikowanych przez Copernicus Climate Change Service (C3S). Średnia temperatura na Ziemi osiągnęła 15,1 stopnia Celsjusza, co stanowi wzrost o 0,72 stopnia w porównaniu do średniej wieloletniej z lat 1991-2020. Co więcej, pobito rekord z 2023 roku o kolejne 0,12 stopnia. Najgorętszym dniem okazał się 22 lipca 2024 roku, kiedy temperatura średnia sięgnęła niewiarygodnych 17,16° C.

Niepokojący objaw ocieplenia

Jest to niepokojący objaw wzrastającej średniej globalnej temperatury, która po raz pierwszy w historii przekroczyła poziom 1,5 stopnia powyżej temperatury sprzed epoki przemysłowej. Konkretny wzrost wyniósł aż 1,6 stopnia! Choć jeden rok z takim przekroczeniem nie oznacza całkowitego złamania międzynarodowych porozumień o zmianach klimatycznych, to jednak jest to alarmujący sygnał. Od lipca 2023 roku, jedynie lipiec 2024 roku nie osiągnął tego poziomu, co podkreśla trend narastającego ocieplenia.

Rekordowe temperatury mórz

Również temperatury mórz i oceanów ustanowiły nowe rekordy. Średnia roczna temperatura powierzchni morza (bez regionów okołobiegunowych) wyniosła 20,87 stopnia Celsjusza, a to o 0,51°C wyżej od średniej z lat 1991-2020. Rekordy te wynikały z pojawienia się zjawiska El Niño, które działa jak 'podgrzewacz' dla wód oceanicznych, mimo że jego wpływ osłabł w drugiej połowie 2024 roku.

Ekstremalne zjawiska pogodowe

Rok 2024 obfitował w skrajne zjawiska pogodowe, takie jak fale upałów, susze prowadzące do pożarów, potężne burze i intensywne opady deszczu. W Polsce i w innych krajach europejskich zjawiska te prowadziły do poważnych problemów, w tym powodzi. Wzrost liczby ekstremalnych opadów można przypisać większej ilości pary wodnej w atmosferze, która w zeszłym roku osiągnęła rekordowy poziom - o 5 proc. wyższy niż średnia z lat 1991-2020. Niezwykła wilgotność, w połączeniu z ciepłymi wodami morskimi, sprzyjała powstawaniu cyklonów tropikalnych, które zagrażały nie tylko regionom przybrzeżnym, ale także środkowej i wschodniej Europie.

Wnioski i apel do działania

Te niepokojące dane zmuszają nas do refleksji nad koniecznością działań w zakresie ochrony środowiska oraz pilnej potrzeby zastosowania środków ograniczających zmiany klimatyczne. Jak długo świat będzie ignorował ten alarmujący trend? Co jeszcze musi się wydarzyć, aby nasze społeczeństwa podjęły skuteczne działania na rzecz ratowania planety? Nie możemy czekać na kolejny rekord!