Kraj

Drony nad Polską: Co zrobi NATO? Uruchomi artykuł 4 czy 5?

2025-09-10

Autor: Katarzyna

Czy NATO zdecyduje się na reakcję?

Po pojawieniu się rosyjskich dronów nad Polską, eksperci poddają analizie, jakie kroki może podjąć NATO. Prof. Artur Nowak-Far, były wiceminister spraw zagranicznych, podkreśla, że najpierw konieczne będą konsultacje między krajami członkowskimi w celu zrozumienia sytuacji w kontekście artykułu 4 Traktatu Północnoatlantyckiego.

"Nie widzę obecnie powodu do uruchamiania artykułu 5, ponieważ nie ma dowodów na agresję, która by to tłumaczyła" – stwierdził prof. Nowak-Far w rozmowie z Business Insider Polska. Zaznaczył, że każde naruszenie przestrzeni powietrznej jest analizowane przez Rosję, a nasza odpowiedź jest kluczowa.

Artykuł 4 NATO: co to oznacza?

W przypadku artykułu 4, państwo członkowskie ma możliwość zwołania konsultacji, gdy uważa, że jego integralność terytorialna lub bezpieczeństwo jest zagrożone. Jak zwraca uwagę prof. Marek Pietraś z UMCS w Lublinie, to poważny krok, ponieważ pokazuje, że NATO chce zbadać sytuację.

Polska już korzystała z artykułu 4 podczas aneksji Krymu oraz w związku z wydarzeniami na wschodniej Ukrainie w 2014 roku.

Czym różni się artykuł 5?

W przeciwieństwie do artykułu 4, artykuł 5 jest uruchamiany tylko w przypadku bezpośredniego ataku na jedno z państw członkowskich. Historia wskazuje, że był on aktywowany tylko raz – po atakach z 11 września 2001 roku.

Uruchomienie artykułu 5 w obecnej sytuacji geopolitycznej mogłoby prowadzić do niebezpiecznych konsekwencji, w tym potencjalnego wybuchu III wojny światowej, biorąc pod uwagę zaangażowanie Rosji w inne sojusze.

Co dalej?

Sytuacja pozostaje niepewna, a wiele zależy od kolejnych kroków NATO. Konsultacje i analiza sytuacji są kluczowe, aby uniknąć eskalacji konfliktu i odpowiednio zabezpieczyć region. Obserwując dynamikę międzynarodowego bezpieczeństwa, możemy spodziewać się dalszych reakcji sojuszu.