Nauka

Czy nadchodzi erupcja wulkanu? Kluczowe fakty, które musisz znać!

2024-12-31

Autor: Agnieszka

Etna, Yellowstone, a może jeden z wulkanów w Indonezji? Naukowcy intensywnie badają, jak mogłaby wyglądać duża erupcja wulkaniczna w dzisiejszych czasach. Eksperci ostrzegają, że potencjalne długofalowe skutki mogą być znacznie poważniejsze niż w przeszłości, a głównym powodem tego stanu rzeczy jest zmiana klimatu.

Już teraz wiele wskazuje na to, że pytanie, kiedy nastąpi kolejna duża erupcja, nie jest kwestią „czy”, lecz „kiedy”. Markus Stoffel, profesor klimatu z Uniwersytetu Genewskiego, twierdzi, że nie ma żadnego planu przeciwdziałającego takiemu wydarzeniu. Obawy te są uzasadnione, ponieważ w przypadku erupcji, możemy być świadkami poważnego chaosu klimatycznego.

Jak wulkaniczne erupcje wpływały na klimat w przeszłości? Wybuch indonezyjskiego wulkanu Tambora w 1815 roku jest uważany za jedną z najpotężniejszych erupcji w historii, co prowadziło do tzw. „roku bez lata”, z katastrofalnym spadkiem plonów. Efekty tego wybuchu obejmowały nie tylko klęski głodu, ale także epidemie chorób takich jak cholera.

Erupcje wulkaniczne są znane z wyrzutu ogromnych ilości dwutlenku węgla i dwutlenku siarki do atmosfery, co ma bezpośredni wpływ na globalne ocieplenie i zmiany klimatyczne. Szacuje się, że wybuch Tambora obniżył średnią temperaturę globalną o co najmniej 1 stopień Celsjusza, a erupcja wulkanu Pinatubo w 1991 roku przyczyniła się do globalnego spadku temperatury o około 0,5 stopnia Celsjusza.

Współczesne niepokoje związane z możliwą erupcją są jeszcze większe, zważywszy na zmiany klimatyczne. Thomas Aubry, wulkanolog z Uniwersytetu Exeter, podkreśla, że wyższe temperatury mogą przyspieszyć prędkość, z jaką powietrze krąży w atmosferze, co z kolei prowadzi do intensywniejszego rozpraszania cząsteczek aerozolu, które mogą wpłynąć na globalny klimat w nowy, nieprzewidywalny sposób.

Co więcej, zmiany klimatyczne mogą stwarzać warunki sprzyjające większej liczbie erupcji. Topnienie lodowców może zwiększać ciśnienie, które otrzymuje magma, co zwiększa ryzyko wybuchu. Eksperci twierdzą, że intensywne opady deszczu mogą prowadzić do tego, że nadmiar wody wsiąknie w glebę i zareaguje z magmą.

Niepokojące jest to, że obecnie około 800 milionów ludzi żyje w promieniu 100 km od aktywnego wulkanu. W przypadku erupcji, obszary takie jak Neapol mogłyby zostać zdewastowane, a globalny spadek temperatury miałby katastrofalne konsekwencje. Musimy być czujni na te zagrożenia, bo erupcje wulkaniczne w „niestabilnym świecie” mogą zmienić naszą rzeczywistość już niebawem.