Dr Karolina Tetłak, adiunkt w Katedrze Prawa Finansowego na Uniwersytecie Warszawskim, podkreśla, że wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 10 września 2024 roku potwierdza wcześniejsze ustalenia Komisji Europejskiej w sprawie nielegalnej pomocy publicznej udzielonej Apple przez Irlandię. To przełomowy krok w walce z unikaniem opodatkowania przez wielkie korporacje!

Irlandia udzieliła spółce Apple wyjątkowych umów podatkowych, które pozwoliły na drastyczne obniżenie stawki podatkowej do zaledwie 0,005% w 2014 roku. Pomimo korzyści, jakie obie strony odnosiły z tej umowy, TSUE stwierdził, że naruszała ona zasady konkurencyjności i uczciwego rynku w UE. Dlatego Irlandia została zobowiązana do odzyskania miliardów euro nielegalnie uzyskanej pomocy podatkowej.

Dlaczego Apple musi teraz płacić tak gigantyczne kary? Z punktu widzenia unijnego prawa, nawet jeśli obie strony korzystały z umowy, to takie działania mogą zaszkodzić innym firmom działającym na wspólnym rynku, które nie miały możliwości skorzystania z podobnych zniżek.

Po wyroku w sprawie Apple, Unia Europejska oraz OECD wprowadziły surowsze przepisy mające na celu eliminację takich praktyk. Nowe regulacje utrudniają przedsiębiorstwom zawieranie niekorzystnych umów podatkowych i wprowadzają mechanizmy mające na celu poprawę przejrzystości finansowej.

Obecnie globalne firmy, takie jak Apple, stają przed znacznymi utrudnieniami, jeśli próbują podpisywać nowe umowy z państwami, które wcześnie oferowały wyjątkowe ulgi podatkowe. Przykładem jest wprowadzany globalny minimalny podatek dochodowy, który ma zniechęcić do transferowania zysków do krajów z niskimi stawkami podatkowymi.

Czy takie zjawisko, jak unikanie opodatkowania, występuje również w Polsce? Tak, chociaż polskie władze podejmują coraz skuteczniejsze działania w celu walki z tym zjawiskiem. Inicjatywy takie jak projekt BEPS (Base Erosion and Profit Shifting) mają na celu ograniczenie erozji bazy podatkowej i przenoszenia zysków do rajów podatkowych, co wpływa także na polskie regulacje.

Korporacje nadal mogą korzystać z różnorodnych strategii, aby minimalizować swoje zobowiązania podatkowe. Przykłady obejmują konsultacje z doradcami podatkowymi, którzy pomagają maksymalizować korzyści płynące z różnic w systemach podatkowych. Mimo to, w obliczu globalnych regulacji, takie działania stają się coraz trudniejsze do realizacji.

Warto również zwrócić uwagę, że kraje na całym świecie wprowadzają nowe regulacje i umowy dotyczące unikania podwójnego opodatkowania, co ma na celu ograniczenie możliwości manipulowania systemem przez międzynarodowe korporacje. Czy nowe przepisy rzeczywiście ograniczą szeregowych oszustów podatkowych? To pytanie, na które czas przyniesie odpowiedzi!