Nauka

Ziemia w krytycznym stanie! Sześć z dziewięciu procesów wspierających życie przekroczyło granice

2024-09-28

Według najnowszego raportu z inicjatywy Planetary Health Check (PHC), aż sześć z dziewięciu kluczowych procesów wspierających życie na Ziemi przekroczyło granicę bezpieczeństwa, a siódmy wkrótce ma to uczynić. To alarmujące doniesienie wskazuje na rosnące ryzyko trwałych zmian oraz nieodwracalnych uszkodzeń ekosystemów.

Planetary Health Check łączy w sobie wiedzę ekspertów z różnych dziedzin nauk o Ziemi, sztuczną inteligencję oraz dane obserwacyjne, a jego celem jest dokładna ocena najważniejszych aspektów zdrowia naszej planety. W raporcie zauważono, że wyzwania środowiskowe, takie jak zmiana klimatu, utrata różnorodności biologicznej i zanieczyszczenie, są ze sobą powiązane i współdziałają na zdrowie Ziemi i ludzi.

W ramach koncepcji tzw. granic planetarnych, które określają bezpieczny poziom działalności człowieka, badacze zidentyfikowali dziewięć kluczowych procesów: zmiana klimatu, utrata bioróżnorodności, zakwaszenie oceanów, ubytek warstwy ozonowej, zmiany w użytkowaniu ziemi, zanieczyszczenie atmosfery aerozolami, przepływy biogeochemiczne, niezrównoważone zużycie zasobów słodkiej wody oraz zanieczyszczenia chemiczne.

Zgodnie z raportem, w tej chwili przełamaliśmy już sześć z tych granic, a szczególnie niepokojące staje się zakwaszenie oceanów, które wkrótce może przekroczyć swoją granicę bezpieczeństwa. Jedynie dwa procesy — ubytek warstwy ozonowej i zanieczyszczenie atmosfery aerozolami — wciąż pozostają w bezpiecznym zakresie.

Eksperci podkreślają, że przekroczenie tych granic zwiększa szansę na nieodwracalne straty w ekosystemach, które są fundamentem życia na naszej planecie. Choć nie oznacza to natychmiastowych katastrof, stajemy wobec realnego zagrożenia, a jednoczesne przekroczenie wielu granic może prowadzić do szybkiej eskalacji negatywnych skutków.

'Wspólnie z badaczami zauważamy, że kluczowe elementy systemu Ziemi słabną, co prowadzi do utraty odporności i wzrostu ryzyka' — podkreślił prof. Johan Rockström, współtwórca koncepcji granic planetarnych. 'To, co się dzieje na lokalnych poziomach, ma globalne konsekwencje, a ochrona naszej planety powinna stać się priorytetem dla zabezpieczenia przyszłości ludzkości'.

Raport PHC może być nie tylko źródłem informacji, ale także narzędziem, które pomoże w podejmowaniu świadomych decyzji politycznych i gospodarczych. Badacze sugerują, że kluczową rolę w ochronie Ziemi może odegrać wykorzystanie wiedzy rdzennych społeczności, które od wieków żyją w harmonii z naturą. Ich tradycyjne metody zarządzania zasobami mogą stanowić inspirację do bardziej zrównoważonego rozwoju.

'Już teraz musimy działać — wdrożyć zrównoważone metody, które nie tylko uratują naszą planetę, ale także umożliwią przyszłym pokoleniom życie w lepszym świecie' — apeluje Hindou Oumarou Ibrahim, przewodnicząca Planetary Guardians. Czy ludzkość zdoła w porę usunąć przeszkody na drodze do ekosystemowego odrodzenia? Tylko czas pokaże!

Ziemia jest w krytycznym stanie, a przyszłość zależy od naszych działań już dziś.