W miarę jak sztuczna inteligencja (AI) wkracza w różne obszary nauki, rośnie obawa, że tradycyjni matematycy mogą stanąć przed niespotykanym dotąd wyzwaniem. Lance Fortnow, amerykański ekspert w dziedzinie złożoności obliczeniowej, podczas konferencji Joint Mathematics Meeting, skupił się na tym, jak AI może diametralnie odmienić sposób, w jaki nauka, w tym matematyka, jest prowadzona.

W dzisiejszych czasach, coraz więcej badań matematycznych jest generowanych przez algorytmy AI, co prowadzi do ogromnego wzrostu ilości publikacji w tej dziedzinie. Fortnow zauważył, że AI może stanowić poważne wyzwanie dla systemu recenzowania prac, gdyż naukowcy borykają się z dziełami, które łatwo mogą być pisane przez chatboty, nie koniecznie przyczyniając się do rozwoju wiedzy.

W kontekście matematyki, zanim AI wejdzie w rolę recenzenta, podkreślono, że większość publikacji w tej dziedzinie opiera się na dowodach matematycznych, które z natury są bardziej transparentne i możliwe do powtórzenia. To jednak nie zmienia faktu, że istnieje powoli rosnący niepokój o stosunek liczby opublikowanych prac przez AI do tych stworzonych przez ludzi. Fortnow twierdzi, że może wkrótce nastąpić sytuacja, w której systemy AI będą weryfikować dowody matematyczne przed ich publikacją, co zrewolucjonizuje sposób, w jaki naukowcy dzielą się swoimi odkryciami.

Z jednej strony, postępy AI, takie jak AlphaProof od DeepMind czy o3 OpenAI, są imponujące i mogą przyczynić się do rozwiązywania skomplikowanych problemów matematycznych, jednak Fortnow obawia się, że nie zastąpią one kreatywności i innowacyjności, które są nieodłącznym elementem pracy matematyka. Pytanie, które się nasuwa, to jak będziemy motywować młodych naukowców do podejmowania trudnych badań, kiedy AI zdobędzie przewagę w generowaniu nowych twierdzeń?

Dodatkowo, istnieje ryzyko, że AI zacznie „uczyć się” z zasobów akademickich w sposób naruszający prawa autorskie, co może prowadzić do dalszych kontrowersji w świecie nauki. Fortnow jest zdania, że jeśli naukowcy nie będą mieli wpływu na rozwój tych technologii, to mogą się czuli jak w dobie rewolucji przemysłowej, gdzie powstają nowe zawody, a istniejące mogą zniknąć.

Ostatecznie, przyszłość matematyki leży w doskonaleniu umiejętności pytań, które postawią nowi studenci i badacze. Ci, którzy potrafią zadawać odpowiednie pytania, będą w stanie wykorzystać AI, aby przyspieszyć swoją pracę i odkrycia, a zawód matematyka może przekształcić się w coś zupełnie nowego. Świat matematyki staje u progu nowej ery – czy jesteśmy na to gotowi?