Zaskakujące wnioski płyną z badań prof. Ofer Feinermana, które ukazują, że ludzie wcale nie są mistrzami efektywnej współpracy w grupach. W eksperymencie, w którym uczestniczyły zarówno mrówki, jak i ludzie, badacze odkryli, że stworzenia te mają znacznie lepsze zdolności do wspólnego działania. Choć wydawałoby się, że nasze złożone umysły i umiejętność komunikacji powinny działać na naszą korzyść, to rzeczywistość jest zupełnie inna.

W badaniu, w którym uczestnicy musieli przenieść przedmiot w kształcie litery T przez wąski przesmyk, mrówki okazały się znacznie efektywniejsze od ludzi. Gdy zwiększała się liczba mrówek, ich skuteczność rosła, podczas gdy duże grupy ludzi wręcz obniżały swoje osiągnięcia. Niezależnie od tego, jaką komunikację posiadali ludzie, w wielu przypadkach wyniki były gorsze. Jak zauważył prof. Feinerman, jedną z przyczyn tego stanu rzeczy jest tendencja ludzi do dążenia do konsensusu, co sprawia, że rezygnują z własnych pomysłów na rzecz opinii większości.

Jednak mrówki działają inaczej – ich współpraca opiera się na prostych mechanizmach komunikacyjnych, które pozwalają im efektywnie działać bez konieczności sztywnej hierarchii. Na przykład, gdy mrówki napotykają przeszkodę, mogą dostosować swoje działania, tworząc most z własnych ciał, na co decyduje ich zbiorowa inteligencja.

Podobnie ubogą formą komunikacji, ale z czystym i prostym celem, mogą poszczycić się pszczoły. Gdy rój pszczół poszukuje nowego miejsca do osiedlenia się, każda pszczoła, niezależnie od swojej frazy w grupie, nasłuchuje otoczenia i podejmuje decyzje, co czyni z rzędu pszczół zaczynamy obserwować zaawansowane społeczne zachowania, przypominające ludzkie. Pomimo tego, że sama pszczoła jest prostym organizmem, w grupie potrafią osiągać zdumiewające rzeczy.

Te obserwacje są nie tylko pasjonujące; mają również praktyczne zastosowanie. Współczesna technologia, inspirowana naturalnymi mechanizmami grupy, może znaleźć praktyczne zastosowania w dziedzinie robotyki czy zarządzania zasobami ludzkimi. W miarę jak badania nad inteligencją zbiorową zwierząt się rozwijają, możemy być świadkami powstawania algorytmów, które pomogą w lepszym zarządzaniu, nie tylko robotami, ale także ludźmi.

Przynajmniej jedno z ważnych nauk, jakie możemy wyciągnąć z badania mrówek, to konieczność dania głosu mniejszościom. Jak zauważył prof. Feinerman, między innymi w zarządzaniu dużymi organizacjami i firmami, umiejętność dostrzegania wartości w różnych opiniach członków zespołu może prowadzić do lepszych wyników. Czasem miękka siła grupy jest znacznie bardziej efektywna niż dominacja większości.

I tak, w obliczu tak fascynujących wniosków możemy zadać sobie pytanie: czy nasze złożone mózgi naprawdę utrudniają nam współpracę? A może powinniśmy nauczyć się z pokory od mrówek i pszczół, aby zoptymalizować naszą zdolność do działania w grupie?