Nauka a społeczeństwo: czy wyższość szkodzi?

Dr Joanna Bagniewska z Uniwersytetu Oksfordzkiego zwraca uwagę na istotny problem w relacji między naukowcami a społeczeństwem. W rozmowie z Polską Agencją Prasową podkreśla, że wielu naukowców traktuje społeczeństwo z pozycji wyższości, co nie sprzyja efektywnej komunikacji.

Grzech główny naukowców

Zamiast budować dialog, często przyjmują oni postawę "ja wszystko wiem, a wy nic nie rozumiecie". Takie podejście może zniechęcać osoby spoza środowiska naukowego i utrudniać zrozumienie skomplikowanych kwestii.

Fakty nie wystarczą!

Naukowcy często są przekonani, że sama wiedza i podawanie faktów wystarczą, by przekonać społeczeństwo do swoich racji. Jak zauważa Bagniewska, w przypadkach kontrowersyjnych, takich jak zmiany klimatyczne czy szczepionki, to podejście może być niewystarczające.

"Podawanie wyłącznie faktów nic nie zmieni, a wręcz może zniechęcać. Trzeba wyjaśnić, w jaki sposób te fakty odnoszą się do codziennego życia ludzi oraz wysłuchać ich opinii" - podkreśla ekspertka.

Budowanie mostów zamiast murów

Aby skutecznie komunikować się z publicznością, naukowcy powinni zrozumieć, skąd biorą się uprzedzenia i jakie są źródła informacji odbiorców. Tylko tak można zbudować zaufanie i wpłynąć na zmianę ich postaw.

Pułapka naukowych influencerów

Coraz częściej zdarza się, że naukowcy, którzy stają się popularnymi popularyzatorami, wypowiadają się poza swoim zakresem ekspertyzy. Często ich chęć zdobycia większej publiczności prowadzi do powierzchownych analiz i banalizacji skomplikowanych tematów.

Jak zauważa Bagniewska, to jedna z największych pułapek dla „naukowych influencerów”, ale nie tylko. Nawet osoby z prestiżowymi nagrodami noblowskimi mogą ulegać takiej pokusie.

Inspirujący przykład z Wielkiej Brytanii

W Wielkiej Brytanii ocena pracy naukowców uwzględnia wpływ ich badań na społeczeństwo, co może stanowić inspirację dla innych krajów, w tym Polski, gdzie popularyzacja nauki zyskuje na znaczeniu.

Rozważania dr Bagniewskiej stawiają ważne pytania o przyszłość komunikacji w nauce i konieczność zmiany podejścia, aby budować realne połączenie między nauką a społeczeństwem.