Son dönemlerde TikTok'ta “doğanın Ozempic'i” olarak adlandırılan yeşil çay, kilo verme konusunda yeni bir tartışma yaratıyor. Viral videolar, bu içeceğin kilo kaybını hızlandırdığı ve iştahı bastırdığı iddialarını öne sürmekte. Peki, bilimsel veriler bu konuda ne diyor?

YEŞİL ÇAYIN TARİHİ VE DİYET KÜLTÜRÜNDEKİ YERİ

Yeşil çay, Asya kültürlerinde binlerce yıldır tüketilen geleneksel bir içecektir. Özellikle Çin'de, yaklaşık 2000 yıl önce kilo kaybı ve genel sağlık için kullanıldığı bilinmektedir. Modern zamanlarda, yeşil çay diyet kitaplarında ve yemek planlarında sıklıkla yer almakta.

Yeşil çayın, metabolizmayı hızlandırdığı ve kilo vermeye yardımcı olabileceği yönündeki iddialar, şüphesiz onun popülaritesini artırıyor. Buna rağmen, yeşil çayın modern diyet takviyeleriyle karşılaştırıldığında ne kadar etkili olduğu hala tartışmalı.

GLP-1’in bu özellikleri, Ozempic gibi ilaçlarla benzerlik göstermektedir. Bu ilaçlar GLP-1’i taklit ederek kişinin daha hızlı tok hissetmesini sağlamakta; dolayısıyla iştah azalmakta ve kilo kaybı teşvik edilmektedir. Ancak yeşil çayın bu hormon üzerindeki etkisi hakkında kesin bir bilimsel kanıt mevcut değil.

Bazı araştırmalar, yeşil çay ekstresinin diyabetik farelerde kan şekerini düşürdüğünü ve GLP-1'i uyarabileceğini öne sürmektedir. Ancak bu sonuçların insanlar üzerindeki etkisi kesin değildir. Örneğin, tip 2 diyabetli 92 kişiyi içeren bir çalışmada, yeşil çay ekstresi alan bireyler ile plasebo alanlar arasında GLP-1 üretiminde anlamlı bir fark bulunmamıştır.

KİLO VERMEYE ETKİLERİ NELERDİR?

Kilo verme ile ilgili en yaygın iddialardan biri, yeşil çayın kafein ve antioksidanlar sayesinde metabolizmayı artırdığı ve yağ yakımını desteklediğidir. Kafein, merkezi sinir sistemini uyararak metabolizmayı kısa süreliğine hızlandırabilir. Ancak uzmanlar, bu etkinin doğrudan büyük bir kilo kaybına dönüşmesinin düşük bir olasılık olduğunu belirtmektedirler.

Yeşil çaydaki polifenoller, iltihaplanmayı azaltabilir ve hücreleri hasardan koruyabilir. Aynı zamanda yağ emilimini azaltarak kilo kaybını destekleyebilir; fakat bu etkinin gücü henüz tartışmalı.

Birçok randomize kontrollü çalışmanın incelendiği bir makaleye göre, yeşil çay ekstresi alan bireyler ortalama olarak küçük bir miktar kilo vermiştir. Ancak bu kilo kaybı genellikle dört kilogramın altında kalmış ve klinik olarak anlamlı kabul edilmemiştir.

Ayrıca, yeşil çayın GLP-1 hormonunu önemli ölçüde uyarma olasılığının düşük olduğu düşünülmektedir; çünkü bu hormon kısa süreli bir etkiye sahiptir.

George Washington Üniversitesi'nde egzersiz ve beslenme bilimleri profesörü Rob van Dam, yeşil çaydan büyük bir kilo kaybı etkisi beklemenin yanlış olduğunu söylemektedir. Van Dam, yeşil çayın etkilerinin Ozempic gibi ilaçlarla asla kıyaslanamayacağını vurgulamaktadır.

Ohio'daki Cleveland Kliniği'nde diyetisyen olan Julia Zumpano, kilo kaybına odaklanırken tek bir yiyecek veya içeceğin mucizevi bir çözüm olmadığını hatırlatmaktadır.

Zumpano'ya göre, kilo vermek için yaşam tarzının gözden geçirilmesi, daha kapsamlı bir beslenme düzenine ve düzenli fiziksel aktiviteye odaklanmak şarttır. Ayrıca, yeşil çayın yalnızca diyetin bir parçası olarak değerlendirilmesi gerektiği ve sağlıklı bir yaşam tarzının da önem taşıdığı belirtiliyor. Unutmayın, sağlıklı kilo kaybı sabır ve disiplin gerektirir!