Ülke

Sınır Turizmi Krizi: Fırsatçılık Yerini Zorlu Günlere Bıraktı

2024-09-17

İki yıl önce Türkiye'nin sınır komşuları ile ticari ilişkiler oldukça canlıydı. Bulgarlardan Gürcülere ve İranlılara kadar birçok turist, Türkiye’nin bu illerini ziyaret ediyor, ihtiyaçlarını buralardan karşılıyordu. Sınır turistleri; tekstilden beyaz eşyaya, elektronik ürünlerden otomobil parçalarına kadar geniş bir yelpazede alışveriş yaparak ülkelerine dönüyordu. Ancak bu hareketlilik, yerel esnafın fiyatlarını fahiş seviyelere çıkarmasına neden oldu. Örneğin, 1 Bulgar Levası 8 TL olduğunda, esnaf fiyatları 3-5 katına kadar yükseldi. Sonuç olarak, yerel halk bu fiyatların altında ezildi ve bu bölgelerdeki enflasyon Türkiye ortalamasının üzerine çıktı.

Bugün, 1 Bulgar Levası 19 TL, 1 Gürcü Larisi ise 13 TL olmasına rağmen, turist sayısında ciddi bir azalma gözlemleniyor. Bu durum, yerel esnaf için büyük bir kayıp anlamına geliyor. Edirne’nin Ulus Semt Pazarı gibi popüler alışveriş noktalarında hareketlilik neredeyse sıfıra indi. Gıda üzerine faaliyet gösteren esnaf Hasan Ali Yavuz, eski günlerde binlerce kişinin Edirne’ye geldiğini, otellerde yer bulmanın imkansız olduğunu bildiriyor. Ancak, fırsatçılık nedeniyle fiyatlar arttıkça yerel halkın alım gücü düştü.

2023 yılı itibarıyla, sınır turizmi önemli ölçüde daralma yaşadı. Esnaf, hem yüksek kira bedelleri hem de azalan müşteri sayısı nedeniyle zor günler geçiriyor. Yavuz, 2022’nin başından itibaren Bulgar parasının Türk lirası karşısında değer kazandığını ifade ederek, “Bu durum, bizim paramızın değer kaybetmesine yol açtı. Eskiden gelen turistler artık gelmiyor, biz de bu kayıpları hissediyoruz,” diyor.

Artvin’deki esnaf Mustafa Berberoğlu, Gürcü turistlerin eskisi kadar gelmediğini belirtiyor: “Geçen yıl çarşıda Gürcülerden geçilmezdi. Şimdi çok az geliyorlar. Artık kendi ülkelerinde alışveriş yapmayı tercih ediyorlar, çünkü oradaki fiyatlar bizimle karşılaştırıldığında oldukça uygun.”

İranlıların Van’a yönelik ziyaretleri de azalmış durumda. Berberoğlu'nun bildirdiğine göre, şimdi sadece gezmeye gelen İranlılar var, ancak alışveriş onlar için de sona erdi. Bu durum, Türkiye’nin sınır bölgeleriyle olan ticaretinin ve turizmin geleceği açısından düşündürücü bir tablo çiziyor. Bu zorlu günlerin sona erip eremeyeceği ise yerel halkı ve esnafı endişelendiriyor.