Bilim insanları uzun yıllardır uzayın derinliklerinde en yüksek enerjili gama ışınlarının, çok uzaklardaki süper kütleli kara deliklerin yoğun fırınımlarında oluştuğunu düşünüyordu. Ancak yeni bir çalışma, bu yüksek enerjili fotonların izini, bize çok daha yakın bir nesne olan V4641 Sagittarii'ye kadar sürdüğünü ortaya koydu. Yay takımyıldızı yönünde, Dünya'dan yaklaşık 20.000 ışık yılı uzaklıktaki bu sistem, astronomların dikkatini çekiyor.

DÜNYA’DAN UZAĞI GÖSTEREN İLGİNÇ DÖNGÜ

Bu bölgede, yaklaşık altı Güneş kütlesindeki bir kara delik, üç Güneş kütlesindeki dev bir yıldızdan malzeme çekiyor ve bu süreçte kozmik bir parça hızlandırıcı gibi yoğun radyasyon üretiyor. Gökbilimciler, V4641 Sagittarii'den şaşırtıcı bir şekilde 200 teraelektronvolt'a (TeV) kadar enerjiye sahip fotonlar tespit etti. Bu görünen ışık, 200 trilyon kat daha fazla enerji taşıyor ve uzaydaki en yüksek enerjili fotonlar arasında yer alıyor.

UZAYDAKİ EN YÜKSEK ENERJİ DEĞERLERİ

Polonya Bilimler Akademisi Nükleer Fizik Enstitüsü'nden (IFJ PAN) Sabrina Casanova, "Mikrokuasarlardan elde edilen fotonlar genellikle kuasarlardan gelenlerden çok daha düşük enerjilere sahiptir" diyor. "Genellikle onlarca gigaelektronvolt mertebesindeki değerlerden bahsediyoruz. Ancak, [Yüksek İrtifa Su Çerenkov] gözlemevinin dedektörleri tarafından kaydedilen verilerde inanılmaz bir şey gözlemledik: Galaksimizde bulunan bir mikrokuasardan gelen ve normalden on binlerce kat daha yüksek enerjiler taşıyan fotonlar."

Yakın incelemeler sonucunda, V4641 Sagittarii'nin bu ultra yüksek enerjili gama ışınlarının kaynağı olduğu belirlendi. Daha önce SS 433 gibi diğer mikrokuasarların 25 TeV'in üzerinde enerji yayan fotonlar ürettiği tespit edilmişti, ancak V4641 Sagittarii bunun da ötesinde: Daha önce imkansız olduğu düşünülen normal kuasarlarla aynı seviyede radyasyon üretiyordu.

FİZİĞİN VE KOZMİK GÜCÜN SIRLARI

Yeni keşif, gökbilimcilere yalnızca kozmik radyasyonu değil, aynı zamanda kuasarları da daha iyi anlamalarını sağlıyor. Bu devasa nesnelerin çevresindeki fizik, milyonlarca yıl boyunca ağır çekimde gerçekleşiyor ancak mikrokuasarlar benzer süreçleri günler süren zaman ölçeklerinde gerçekleştirebiliyorlar. Doğal simülatörler gibi çalışarak, evrenin derinliklerindeki olayları anlamamıza yardımcı oluyorlar.

Şimdi, bilim insanları bu güçlü fotonların neden bu kadar yüksek enerji taşıdığına dair daha fazla bilgi edinmeye çalışıyorlar. Bu keşifler, evrenin yapısı hakkında bildiklerimizi yeniden şekillendirme potansiyeline sahip.