Bütün Dünyayı Şaşkına Çeviren Anlaşma: Şikago'nun Otopark Gelirleri Neden BAE'ye Gidiyor?
2024-11-05
Yazar: Zeynep
Şikago, 2008 yılında yaşadığı mali kriz sonrası parkmetrelerini özelleştirme kararı alarak büyük bir gelir elde etti. Dönemin Belediye Başkanı Richard M. Daley, 75 yıllık bir kiralama anlaşması ile şehre 1,15 milyar dolar kazandırmayı başardı. Ancak bu anlaşma, Şikago’nun parkmetre gelirlerinin büyük kısmının Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki (BAE) yatırımlara akmasına neden oldu. Bu durum, yerel ekonomiyi olumsuz etkileyerek halkın her yıl artan park ücreti ödemesine yol açtı. Peki, bu süreçte neler yaşandı?
Eşsiz Bir Anlaşma ve Sıfır Denetim
Şikago’nun bu özelleştirme anlaşması, ABD tarihinde bir belediyenin parkmetrelerinin yabancı bir yatırımcı tarafından yönetilmesine yol açan ender olaylardan biridir. Anlaşmanın ardından yönetim, Morgan Stanley liderliğindeki bir konsorsiyuma devredildi ve Abu Dabi Yatırım Kurumu, bu konsorsiyumdan yüzde 25 hissesini satın aldı. Böylece, parkmetre gelirleri BAE’ye doğru bir akar açtı.
İlk 12 yıl içinde Abu Dabi Yatırım Kurumu, 500 milyon dolar kâr ederken, şehir halkı artan park ücretleri nedeniyle sürekli mali zorluklarla karşılaştı. Anlaşmanın uzun vadeli etkileri, Şikago’nun kamu hizmetlerine aktarabileceği gelirde büyük düşüşe neden oldu.
Artan Ücretler ve Azalan Gelirler
Bu süreçte Şikago nda parkmetre gelirleri belirlenmesi açısından tam kontrol kaybedildi ve şehir bütçesinde sürekli açık oluşmaya başladı. Halk, yüksek park ücretlerinden şikayet ederken, şehir yönetimi çok uzun bir kiralama sözleşmesi ile bağlı kaldığı için herhangi bir yaptırımda bulunamıyor. Şu anda, anlaşmanın sona ermesine 59 yıl kaldı.
Tazminat Şartları ve Altyapı Sorunları
Otopark gelirlerinin BAE’ye gitmesi, sadece şehir ekonomisini etkilemekle kalmadı, aynı zamanda Şikago'nun altyapı projelerini de kısıtlayan ağır tazminat şartlarına da yol açtı. Anlaşmaya göre, park alanları geçici ya da kalıcı olarak devre dışı kaldığında, şehir yatırımcı konsorsiyona tazminat ödemek zorunda kalıyor. Özellikle, altyapı projeleriyle ilgili her türlü değişiklik, şehir bütçesine ek yükler getiriyor.
Sonuç Olarak
Bu planlar ve kararlar, Şikago halkı için ağır sonuçlar doğurdu. Ekonomik yan etkilerin yanı sıra, kentin geleceği açısından da pek çok soru işareti kalıyor. Şikago’nun bu durumu nasıl düzelteceği, önümüzdeki yıllarda büyük bir merak konusu olacak.