James Webb Uzay Teleskobu (JWST), beş yıllık resmi birincil görev süresinin ortalarına ulaşmışken, beklenenden çok daha iyi bir performans sergiliyor. Teleskobun gözlem süresi talepleri de rekor seviyelere ulaştı. Uzay Teleskobu Bilim Enstitüsü (STScI) Direktörü Jennifer Lotz, JWST'nin henüz zirve bilimsel kapasitesine ulaşmadığını ve beklenenden çok daha ötesinde bir performans gösterdiğini ifade etti. Proje bilimcisi Macarena Garcia, "Özetle, JWST bilimde devrim yaratma vaadini gerçekten yerine getiriyor," dedi.

Ancak ışık hızıyla ilerleyen bu bilimsel gelişmeler, maalesef bütçe sorunlarıyla gölgeleniyor. JWST için şu anda bütçe kesintisi öngörülüyor. Teleskobun tasarım ömrü 10 yıl olarak belirlenmiş olsa da, yetkililer 2040'lara kadar aktif kalabileceğini düşünüyor. Teleskobun temel yakıtı olan itici malzemenin 20 yıldan fazla dayanacağı bekleniyor. Bu durum, JWST'nin 2040'lardan önce planlanan Habitable Worlds Observatory ile birlikte çalışabilme umudunu da artırıyor.

NASA'nın 2025 mali yılı için sunduğu bütçe teklifi, JWST'ye 187 milyon dolarlık bir bütçe ayrıldığını gösteriyor. Bu bütçenin 127 milyon doları teleskop operasyonlarına, 60 milyon doları ise belgelemeler ve gözlemler için astronomlara verilecek bilimsel hibelere ayrılmış durumda. Ancak, STScI'deki JWST görevine liderlik eden Tom Brown, bu bütçe teklifinin %20 oranında bir kesintiye uğrayabileceğini belirtti. Kesintilerin, 2026 mali yılı başlangıcında, yani 2025 ekim ayında uygulanması bekleniyor. Bu durum, teleskobun bilimsel üretkenliği, desteklenen astronomlar ve bazı gözlem modlarının kullanılabilirliği gibi birçok alanda olumsuz etkiler yaratabilir.

Gözlem sürelerinin yüksek talep görmesi, JWST'nin potansiyelinin daha da artırıldığını gösteriyor. Ancak, bu bütçe kesintileri, global anlamda uzay araştırmalarında büyük bir eksikliğe yol açabilir. Bilim camiası, bu kesintilerin etkilerini daha şimdiden hissediliyor ve olumsuz sonuçlar doğurmasından endişe ediliyor. JWST'nin sağladığı bulgular ve evreni anlamadaki katkıları göz önüne alındığında, bu kesintilerin geri dönüşü olmayacak sonuçlar doğurması kaçınılmaz gibi görünüyor!