Evren Hızla Genişliyor: Cevaplar Nereye Gidiyor?
2024-11-11
Yazar: Zeynep
Evrenin ne kadar hızlı genişlediği sorusu, bilim dünyasının aşılmaz bir tetkik konusunu oluşturuyor. Chicago Üniversitesi’nden gökbilimcilerin Ağustos 2023'te yaptığı bir çalışma, evrenin genişleme hızının saniyede megaparsek başına 68 ila 72 kilometre arasında bir tahmin sunduğunu ortaya koydu. Ancak, buna ek olarak Johns Hopkins Üniversitesi'ndeki Nobel ödüllü kozmolog Adam Riess tarafından yönetilen bir diğer araştırma ekibi, Hubble sabitini 73 olarak tahmin etti.
Bu farklı rakamlar arasında bir uçurum var; ancak gökbilimciler için bu durum büyük öneme sahip. Riess'e göre, "Evrenin fiziksel olarak doğru bir tanımlaması var mı?" sorusu akılları kurcalıyor. Özellikle evrenin döngüsel olarak genişleyip çökmekten ibaret olabileceği fikri, kozmik yapı hakkında daha fazla tartışmaya yol açıyor. Ayrıca Riess, bu döngülerin sonsuza kadar devam edebileceğine dikkat çekiyor.
Evrenin kökenine dair sorular ise hala cevapsız kalmakta. Ünlü bilim insanı Stephen Hawking, 1988'de yayımlanan 'Zamanın Kısa Tarihi' kitabında, "Evren nereden geldi, nereye gidiyor?" gibi sorularla okuyucuları düşündürmüştü. Bu sorular, 36 yıl sonra hala geçerliliğini koruyor ve araştırmacılar, evrenin başlangıcı hakkında yeni fikirler geliştirmeye devam ediyor.
Karanlık madde meselesi de çarpıcı bir boyut kazanıyor. Bilim insanları, evrenin mevcut enerji bütçesinin yaklaşık dörtte birinin karanlık madde şeklinde olduğunu hesapladı. Fakat karanlık maddenin tam olarak ne olduğu hâlâ bilinmiyor. Bu durum, onu “karanlık” olarak adlandırılmasına neden oluyor. İşin ilginç tarafı, karanlık maddenin evrenin yaklaşık %70'ini oluşturduğuna dair tahminler var; diğer %4'lük kısım ise bildiğimiz klasik maddeden oluşuyor, yani yıldızlar, gezegenler ve etrafımızdaki her şey.
Çok sayıda bilim insanı, evrenin karmaşık yapısının arkasında alanın sadece bilinmedik değil, aynı zamanda anlaşılmamış olan karanlık madde ve karanlık enerji tarafından yönetildiğine inanıyor. Webb teleskobunda çalışan bilim insanı Jane Rigby, "Bu bilgi bizi hepimizi rahatsız ediyor; çünkü anlayamadığımız şeylere dayanarak evreni anlamak zorundayız." diyerek durumu özetliyor.
Sonuç olarak, evrenin genişleme hızına dair yapılan bu tartışmalar, sadece bilim insanları için değil, aynı zamanda astronomi meraklıları için de büyük bir heyecan kaynağı. Tüm bu gelişmeler ışığında, hâlâ daha çok sorunun olduğu ve cevapsız kalabileceği gerçeği, evrenin büyüklüğünü ve karmaşıklığını daha da artırıyor. Sadece gök biliminin değil, belki de ileride fizik biliminin de kapılarını aralayacak sorular olarak kalmaya devam edecektir.