Zanim zanurzymy się w analizy prognoz, które umiały się sprawdzić, i tych, które zawiodły, pragniemy zwrócić uwagę na jedną istotną rzecz: przewidywanie przyszłości to wyzwanie pełne niepewności. Na przestrzeni lat dostrzegamy, że wiele założonych planów, jeśli nie spełnia swojego celu w określonym czasie, nadal może mieć swoje miejsce w historii innowacji. To przypomnienie, aby z większym sceptycyzmem podchodzić do prognoz dotyczących kolejnych dekad - 2030, 2040, 2050 i dalej.

Technologiczny optymizm

Technologiczny optymizm od lat kusił nas obietnicami. W 2020 roku eksperci Twierdzili, że:

- W 2025 roku ślad węglowy stanie się społecznie nieakceptowalny. To jak jazda po spożyciu alkoholu.

- Komputery kwantowe zrewolucjonizują sposób, w jaki rozwiązujemy istotne problemy.

- Systemy ochrony zdrowia przejdą na bardziej prewencyjne podejście, osadzone w zasadach diety roślinnej.

- Granice między rzeczywistością a wirtualnym światem zatarłyby się całkowicie, umożliwiając wydarzenia w pełni zdigitalizowane oraz wirtualne.

Przewidywania z 2014 roku

Cofnijmy się teraz do 2014 roku, kiedy przewidywania Reutersa zawierały zapowiedzi, które dziś jawią się jako zbyt optymistyczne, np.:

- Niedobory żywności miały odejść w zapomnienie dzięki zamkniętym uprawom.

- Pakowania plastikowe miały zostać zastąpione przez te wytworzone z celulozy.

- Mapowanie DNA stało się standardem w badaniach noworodków.

Realistyczne prognozy

Wśród bardziej realistycznych prognoz znalazły się te sugerujące, że:

- Energetyka solarna stanie się dominującym źródłem energii.

- We współczesnej medycynie pojawią się skuteczne metody leczenia chorób neurodegeneracyjnych.

- Rozwój technologii zaowocuje lekkimi samolotami elektrycznymi.

Czas na zmiany

Co istotne, czasami przewidziana zmiana może zająć więcej czasu, niż początkowo zakładano. Na przykład, ponad 50 lat temu oczekiwano, że ludzkość już będzie eksplorować kosmos w XXI wieku. Dlatego nie zamieszczam prognoz związanych z kosmosem na 2025 r.; większość z nich nie spełniła się.

Przewidywania geopolityczne z 2008 roku

Przenieśmy się do roku 2008, kiedy Atlantic Council sporządził przewidywania geopolityczne. Wśród nich dominowały stwierdzenia:

- USA nadal pozostaną supermocarstwem, ale ich pozycja osłabnie.

- Wyłoni się nowy, wielobiegunowy świat z mocnymi graczami takimi jak Chiny i Indie.

- Siły nienależące do państw, takie jak organizacje międzynarodowe i sieci przestępcze, zyskają na sile.

Przewidywania dotyczące pandemii

Z perspektywy czasu, niektóre przewidywania z 2008 r. okazały się trafione, jednak wyjątkowo trudno uchwycić takie rzeczy jak wojny czy pandemie, które można by przewidzieć z dużą dokładnością.

W dokumencie Atlantic Council z 2008 r. pojawiła się również zaskakująca prognoza dotycząca pandemii do 2025 roku. Wskazano na:

- Wirusa atakującego układ oddechowy.

- Wysoką gęstość zaludnienia w regionach Azji, jako główne źródło zakażeń.

- Przeniesienie wirusa z zwierząt na ludzi.

Wzrost znaczenia odnawialnych źródeł energii

Obecnie żyjemy w czasach, kiedy zaobserwować można wzrost znaczenia odnawialnych źródeł energii w Polsce, zwłaszcza w kontekście rosnącej liczby elektrycznych pojazdów. Trudno jednak przewidzieć, jak będzie wyglądać gospodarka w 2025 roku. Czy inflacja się obniży? Bank Centralny stwierdził, że inflacja może utrzymywać się powyżej celu przez najbliższe kwartały. To stawia nas w punkcie, w którym wszystkie przewidywania mogą okazać się równie trafne, co nietrafne.

Podsumowanie

Warto pamiętać, że prognozy, choć zawsze obarczone ryzykiem, mogą dostarczyć cennych wskazówek dla planowania przyszłości i przygotowywania się na wyzwania. Jak mawiał Sławomir Mrożek, "Jutro to dziś - tyle że jutro".