
Stanisław Lem: Wizjoner, który przewidział przyszłość przed epoką smartfonów
2025-05-11
Autor: Piotr
Niezrównany mistrz fantastyki
Stanisław Lem to niekwestionowany geniusz polskiej literatury science-fiction, którego dzieła takie jak "Cyberiada", "Solaris" czy "Bajki robotów" zyskały status kultowych bestsellerów. Jego twórczość wyróżniała się nie tylko fantastycznymi wizjami, ale także głęboką refleksją filozoficzną i socjologiczną, które dziś są bardziej aktualne niż kiedykolwiek.
Lem jako futurysta: Uwierzył w cyfrową rewolucję
Funkcjonowanie współczesnego świata bez smartfonów czy internetu wydaje się niemożliwe, ale Lem, jeszcze w latach 50-tych XX wieku, już snuł wizje, które dziś nazywamy proroczymi. W swoim opowiadaniu z 1955 roku, "Obłok Magellana", opisał technologię zaskakująco podobną do dzisiejszych sieci komórkowych. Jego wizjonerstwo nie kończy się na tym – wspominał również bibliotekę z wpływem na dostęp do informacji, co dziś można porównać do Google.
Prorok nowych technologii
W kultowych "Dialogach" Lem ukazał ideę wirtualnej przestrzeni oraz wi-fi, a w "Głosie Pana" szeroko zajmował się sztuczną inteligencją. Kiedy niektóre z jego przemyśleń zaczęły się materializować, obserwował je z rosnącym niepokojem. Zauważał zarówno zalety nowoczesnych technologii, jak i ich wady, podkreślając potrzebę umiaru. „Dopóki nie skorzystałem z internetu, nie wiedziałem, że na świecie jest tylu idiotów” – mawiał.
Lem o przyszłości książek
Dziś mało kto wie, że Lem jako jeden z pierwszych ostrzegał przed upadkiem tradycyjnych książek na rzecz e-booków. Już w powieści "Powrót z gwiazd" z 1961 roku, opisał elektroniczne czytniki jako „kryształki z utrwaloną treścią”, które można było „czytać za pomocą optonu”. Co ciekawe, wyobrażał sobie je jako jedną stronicę, na której kolejne karty tekstu pojawiały się za dotknięciem.
Lem: Wizjoner, którego przesłanie jest aktualne jak nigdy
Stanisław Lem nie tylko fabulował o przyszłości, ale także domagał się głębszej refleksji na temat tego, jak technologie wpływają na nasze życie. Jego pisarstwo przypomina nam o konieczności krytycznego spojrzenia na świat, który zbudowaliśmy, oraz na wyzwania, które przynosi nam nowoczesność. Lem zostawił nam nie tylko niezwykłe historie, ale także mądrości, które wciąż mogą prowadzić nas przez skomplikowaną rzeczywistość.