Wprowadzenie

Rząd PiS podjął strategiczne kroki w celu eliminacji problemu z emeryturami, jednak dotyczy to tylko przyszłości. Wiele osób, które przeszły na emeryturę w czerwcu w latach 2009-2019, zostało pominiętych w korzystnych przepisach, co zostało potwierdzone w wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 15 listopada 2023 r. (sygn. akt P 7/22). Dla emerytów pozytywny wyrok oznaczałby dodatkowe koszty w wysokości od 2,8 do 4 miliardów złotych rocznie dla budżetu.

Nowa specustawa

Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej ogłosiło projekt specustawy, która umożliwi przeliczenie emerytur dla ponad 95 tysięcy seniorów, w tym również osób otrzymujących renty rodzinne. Średnia podwyżka dla tych emerytów wyniesie około 230 zł miesięcznie, co ma kosztować budżet dodatkowe 260 milionów zł rocznie. Jednak, aby ograniczyć wydatki, ministerstwo wprowadza kilka warunków.

Warunki przeliczenia świadczeń

Przeliczenie świadczeń będzie możliwe wyłącznie na wniosek zainteresowanych. Osoby, które pobrały emerytury w czerwcu w latach 2009-2019, a także ich spadkobiercy, będą mogły składać wnioski od 1 lipca 2025 r. do końca grudnia 2025 r. Ten półroczny okres składania wniosków wzbudza niepokój, gdyż spóźnione osoby nie będą mogły skorzystać z nowych przepisów.

Opinia eksperta

Doktor Tomasz Lasocki, ekspert z Politechniki Warszawskiej, podkreśla, że przeliczenie świadczeń powinno być automatycznym działaniem ZUS, ponieważ wiele osób, zwłaszcza starszych, może nie wiedzieć o nowych przepisach. Taki system mógłby zapobiec problemom i eliminować niepotrzebne wnioski, co ułatwiłoby pracę instytucji.

Brak wyrównań

Warto zwrócić uwagę, że według nowego projektowanego prawa, wyższe świadczenie będzie przysługiwało od miesiąca złożenia wniosku, co oznacza, że nie będzie wyrównania za wcześniejsze lata. Na przykład, jeśli osoba złoży wniosek o przeliczenie w grudniu 2025 r., nowa emerytura zacznie być wypłacana od tego miesiąca, bez wyrównania za okres od 2009 r.

Zawieszenie postępowań sądowych

Również istotną kwestią jest, że jeśli projekt ustawy zostanie uchwalony, ZUS zawiesi wszystkie postępowania sądowe dotyczące ustalania wysokości emerytur, które nie zakończyły się prawomocnym wyrokiem. To może wyrządzić krzywdę osobom, które walczyły o swoje prawa w sądzie.

Podsumowanie

Podsumowując, nowy projekt ustawy to krok w dobrym kierunku dla wielu seniorów, jednak sposób jego wprowadzenia oraz ograniczenia czasowe mogą budzić obawy. Wciąż pozostaje pytanie, czy rząd skutecznie rozwiąże problemy emerytalne i czy seniorzy zostaną odpowiednio poinformowani o przysługujących im prawach.