Czy bobry rzeczywiście przyczyniają się do wzrostu zagrożenia powodziowego? Specjaliści w tej dziedzinie są zgodni w jednym: to absolutnie nieprawda. Dr Andrzej Czech, biolog środowiskowy oraz ekspert w zakresie bobrów, podkreśla, że dotychczas nie ma żadnych wiarygodnych dowodów na to, że te zwierzęta miałyby jakikolwiek wpływ na uszkodzenia wałów przeciwpowodziowych. Wręcz przeciwnie, ich działalność może pomóc w łagodzeniu wzrostu poziomu wody w rzekach górskich. Bobry budują tamy, które spowalniają przepływ wody, co w okresach dużych opadów deszczu pozwala na bardziej kontrolowane wylewanie rzek.

Bobry pełnią niezwykle ważną rolę w ekosystemie. Ich tamy pomagają w rozpraszaniu energii pędzącej wody, co przeciwdziała powodziom, zwłaszcza w obszarach niziny. Dr Czech punktuje też fakt, że im spokorniejszy nurt w rzekach górskich, tym mniejsze ryzyko dla rzek nizinnych. Przy narastającym poziomie wody w dolinach, każdy centymetr stanu wody ma znaczenie – wskazuje.

Warto zwrócić uwagę, że bobry są również pomocne w czasie suszy. Dzięki ich tamom i naturalnym przeszkodom, rzeki zachowują więcej wody, co korzystnie wpływa na okoliczne tereny, które mogą być przesuszone. Im więcej małych zastoisk i meandrowania, tym więcej wody trafia do gleby, co sprzyja rolnictwu i bioróżnorodności.

Dr Czech zwraca również uwagę na to, że działalność bobrów ma pozytywny wpływ na jakość wód. Spowolniony przepływ sprzyja naturalnemu oczyszczaniu wód, a bogatsza bioróżnorodność w pobliżu rzek sprawia, że ryby, płazy i ptaki mają lepsze miejsce do rozwoju.

W podobnym tonie wypowiada się prof. Rafał Kowalczyk z Instytutu Biologii Ssaków PAN. Oskarżenie bobrów o przyczyny problemów powodziowych wydaje się absurdalne – zaznacza. Nawet jeśli zdarza się, że bobry osłabiają wały, to głównie te znajdujące się w bezpośrednim sąsiedztwie rzek. To, gdzie stawiamy wały przeciwpowodziowe, ma ogromne znaczenie. Powinny być ona lokalizowane dalej od rzek, aby woda mogła się rozlewać na szerszym terenie, co zredukuje ich destrukcyjny wpływ.

Na terenie rolniczym, gdzie bobry mogą wyrządzać szkody, warto rozważyć wprowadzenie systemu dopłat dla rolników za tereny zalewane przez te zwierzęta. Kwestia ta wciąż nie znalazła jednak wystarczającego uznania w programach dotacyjnych, pomimo tego, że rekompensaty za szkody zadawane przez bobry stanowią znaczący odsetek wypłacanych środków.

Dr Czech podkreśla, że łatwiejszym i tańszym rozwiązaniem jest zabezpieczanie terenów przed szkodami wyrządzanymi przez bobry, a nie ich eliminacja. Zastosowanie siatek ochronnych w obrębie wałów przeciwpowodziowych może znacząco ograniczyć szkody, a jednocześnie chronić te cenne dla ekosystemu zwierzęta.

Zamiast poszukiwać bobrów jako wrogów i winnych niepowodzeń, powinniśmy dostrzegać w nich sojuszników. Działalność bobrów może być kluczowym elementem w infrastrukturze ochronnej przeciwko powodziom i suszom. Jak podsumowuje dr Czech, dbanie o te niezwykłe zwierzęta to nie tylko przejaw miłości do natury, ale przede wszystkim działanie w najlepszym interesie naszego środowiska.