ABD'nin Lübnan'a sunduğu yazılı ateşkes teklifinin detayları kesinleşiyor ve bu durum bölgedeki gerginliği artırma potansiyeli taşıyor. Hizbullah'ın müzakere yetkisi verdiği Meclis Başkanı Nebih Berri, öneriyi aldığını açıkladı ve bu durum, bölgedeki güç dinamiklerini değiştirebilir.

8 Ekim 2023'te başlayan sınır çatışmaları, 23 Eylül'de İsrail'in yoğun hava saldırılarının Lübnan genelinde yayılmasıyla savaşın yeniden alevlenmesine yol açtı. Dahası, İsrail tarafından 1 Ekim tarihinde Lübnan'ın karadan işgaline başlandığı duyuruldu. Bu gelişmeler, bölgedeki istikrarsızlığı arttırıyor.

Hava bombardımanları yarın sekizinci haftasını dolduracakken, ABD'nin arabuluculuğunda gerçekleşen müzakereler ise 19 maddelik bir belge etrafında yürütülüyor. Suudi Arabistan sermayeli Şark'ul Avsat gazetesi, en tartışmalı maddenin her iki tarafa da 'meşru müdafaa hakkı' tanıyan başlık olduğunu yazdı. Bu madde, İsrail ordusunun Lübnan topraklarında operasyon yapabilmesine zemin hazırlıyor ve Beyrut yönetimi bu maddeyi reddetti.

Ayrıca, 2006'daki savaşı sona erdiren ve Litani Nehri'nin güneyinde militanlardan arındırılmış bir bölge oluşmasını öngören 1701 sayılı Birleşmiş Milletler (BM) kararının uygulanması için bir izleme komitesi kurulması da teklif ediliyor. Ancak Lübnan, Washington'un başkanlığını yapmak istediği bu komitenin yapısına itiraz etmiş durumda. Berri, İngiltere ve Almanya'yı reddettikten sonra Lübnanlı müzakerecilerin, mevcut komitenin ABD ve Fransa'yı da kapsayacak şekilde genişletilmesini önerdiğini belirtti.

Lübnan'ın ABD belgesine 'çok yakında' yanıt vermesi bekleniyor. Meclis Başkanı Berri, Şark'ul Avsat'a verdiği açıklamada teklifin İsrail ordusuna Lübnan'da herhangi bir hareket serbestisi tanımadığını savundu, "Amerikalılar ve diğerleri bunun kabul edilemez olduğunu biliyor ve egemenliğimize yönelik herhangi bir ihlali kabul etmeyeceğimizi anlıyorlar" dedi. Ayrıca, teklifte Lübnan'da NATO ya da başka güçlerin konuşlandırılmasının yer aldığını da reddetti.

İsrail kamu yayıncısı KAN ise, Cuma günü İsrail ile Lübnan arasındaki anlaşma taslağının her iki tarafın da 1701 sayılı BM kararının önemini kabul etmesini içerdiğini duyurdu. Taslağa göre, Lübnan ordusu, Birleşmiş Milletler Lübnan Geçici Görev Gücü (UNIFIL) ile birlikte güneydeki tek silahlı güç olacak. Lübnan'a yapılacak her türlü silah satışı veya üretimi hükümet tarafından denetlenecek.

Taslak anlaşmaya göre, İsrail'in yedi gün içinde güçlerini Güney Lübnan'dan çekmesi gerekiyor. On binlerce üyesi ve cephaneliğinde 150 bin dolayında füze bulundurduğu tahmin edilen Hizbullah'ın, sınır hattından güçlerini çekip çekmeyeceği ise belirsizliğini koruyor.

BMGK’nın 1701 sayılı kararı, İsrail'in Mavi Hattı'nın gerisine çekilmesini ve burada yalnızca Lübnan ordusu ve UNIFIL askerlerinin bulunmasını öngörüyor. Ancak Hizbullah, neredeyse çeyrek asırdır Litani Nehri ile sınır arasını kontrol altında tutuyor ve bu durum bölgedeki çatışmalara yeni bir boyut kazandırıyor. Tüm bu gelişmeler, uluslararası ilişkileri ve Ortadoğu’nun geleceğini doğrudan etkileyen dinamikleri beraberinde getiriyor.