Yaşlandıkça Zamanın Hızlandığını Neden Hissediyoruz?
2025-01-04
Yazar: Mustafa
Zamanın hızla geçtiğini hissetmek, çoğumuzun deneyimlediği bir durumdur. Özellikle yaşlanma süreciyle bu his daha belirgin hale gelir. Çocukken bir yıl sonsuzluk gibi gelirken, yetişkinlik döneminde aylar göz açıp kapayıncaya kadar geçmektedir. Bilim insanları bu fenomenin nedenlerini incelemekte ve oldukça ilginç teoriler ortaya çıkarmaktadır.
Michigan Üniversitesi'nden Psikoloji Profesörü Cindy Lustig, yaş ilerledikçe hayatın daha yapılandırılmış ve rutin hale geldiğini vurguluyor. Günlerimizin benzer etkinliklerle geçmesi, büyük dönüş noktalarının azalması zaman algımızı etkiliyor. Zaman, zihnimizde daha az farklı deneyimle birleştiğinde tek bir bütün olarak algılanmaya başlıyor.
Bunun yanı sıra, yeni deneyimlerin azalması başka bir önemli faktördür. Çocukluk döneminde her yıl yeni keşiflerle doluyken, yetişkinlikte bu çeşitlilik düşüş göstermektedir. Bir çocuk için bir yıl, hayatının büyük bir bölümünü oluştururken ve sayısız yeni deneyim içerirken, 50 yaşındaki bir birey için bu süre, hayatının çok küçük bir kısmını kapsar ve genellikle tekrarlayan anılarla geçer.
Beynimiz, yeni ve benzersiz anıları zaman çizgisine yerleştirmede ustadır. Ancak yaş aldıkça bu tür anıların azaldığı bir gerçek. Sonuç olarak, zamanın akışı belirsizleşir ve daha hızlı geçtiği hissi ortaya çıkar.
Araştırmacı Adrian Bejan ise zaman algısının doğrudan beyinle bağlantılı olduğunu öne sürüyor. 2019’da yayımlanan bir çalışmasında, gençken beynimizin daha fazla bilgiyi daha hızlı işleyebildiğini belirtmektedir. Genç bireyler daha fazla görsel veriyi kısa sürede işlerken, yaşlandıkça bu yetenek azalmakta ve günlerin daha hızlı geçtiği hissiyatına sebep olmaktadır.
Tüm bu teoriler, zaman algımızın nasıl çalıştığını anlamaya yönelik önemli ipuçları sunar. Ancak bilinen bir gerçek var ki, zaman aslında her zaman aynı hızda geçmektedir; değişen şey bizim onu algılama biçimimizdir. Hayatımızda yeni deneyimlerin ve anıların yer aldığı dolu dolu bir süre, zamanın akışını yavaşlatarak daha kalıcı hale getirebilir. Bu yüzden, hayatın sunduğu her anı değerlendirmek ve yeni deneyimlere açık olmak, zamanın akışını sorgulatacak zenginlikte bir yaşam sürmemize yardımcı olabilir.