Mayıs 2023 seçimlerinin ardından Türkiye'deki ekonomi politikaları, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in deyimiyle 'rasyonel' bir yola girdi. Bu süreçte, tüm ekonomi yönetiminin açıklamalarında enflasyonla mücadele önemli bir yer tutuyor.

Son yıllarda enflasyondaki yükseliş, Eylül 2021'den itibaren faiz indirimleri ile hızlandı. 2018 yılının ikinci yarısında başlayan kur atakları, enflasyonun yükselmeye başladığını gösteren ilk sinyaller oldu. Eylül 2021'de %19 seviyelerinde olan enflasyon, Ekim 2022'de %85,51 ile zirveye ulaştı. Aylık bazda dalgalanmalar yaşansa da, Ağustos 2024'te enflasyonun %51,97 olarak açıklandığı görüldü.

Para arzı, bir ekonominin o anki para miktarını ifade eder. Fakat Türkiye’de enflasyon, 2021 Eylül'ünden sonra paranın hızla artmasıyla birlikte ithalat bağımlılığı ve maliyet baskıları nedeniyle de yükselmeye devam etti.

Ekonomi verilerine göre, 2018 sonrasındaki M1 para arzı, Eylü 2021 itibarıyla 1,46 trilyon TL'den 2024 yılına geldiğimizde 4 kat artarak 6,028 trilyon TL'ye ulaştı. Bu durum, ekonomik büyümeden bağımsız bir enflasyon sorununu gözler önüne seriyor.

Para arzının artışı, yalnızca Türkiye'deki enflasyon değil, dünya genelindeki ekonomik durumla da ilgili. Özellikle düşük faiz ortamları, bankacılık sisteminde genişlemeye ve dolayısıyla daha fazla para dolaşımına neden oluyor. Ancak, bu durum enflasyonun düşürülmesi açısından ciddi bir sorun oluşturuyor.

Birçok ekonomist, yüksek enflasyonun düşük faiz oranlarıyla birlikte sürdürülebilir olmadığını belirtiyor. Negatif reel faiz ortamında, insanlar ellerindeki parayı TL olarak tutmak istemiyor ve bu durum enflasyonu artırmaya devam ediyor.

M1 para arzı içindeki tedavüldeki paraların artması, bankalardaki hesapların da büyüdüğünü gösteriyor. Bu gerçekler, yüksek enflasyon ile artan para arzının bağlantısını açık bir şekilde ortaya koyuyor.

Son olarak, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın 'Enflasyonun Nedenleri' başlıklı açıklamasında belirtilen şu ifade de dikkat çekici: 'Para arzının artması, enflasyonun oluşmasındaki bir diğer unsurdur. Bu durumda, yatırım ve tüketim harcamaları artarak fiyatlar üzerinde yukarı yönlü bir baskı oluşur.'

Söylemek gerekirse; Türkiye, enflasyonla mücadelede zorlu bir dönemden geçiyor. Ekonomik istikrarı sağlamak için gerekli adımlar atılmazsa, enflasyon sorunuyla mücadele daha da zorlaşabilir. Ülkede mevcut koşullar göz önüne alındığında, ekonomi yönetiminin bu durumu nasıl yöneteceği merak konusu olmaya devam ediyor.