Uluslararası bir araştırmaya göre Türkiye, prezervatif kullanımında 36 ülke arasında 20. sırada yer alıyor. Durex'in 29 binden fazla kişiyle yaptığı ankete göre, Türkiye'den katılanların %46'sı güvenilir bir partnerle prezervatif kullanmanın gereksiz olduğunu ifade ediyor. Küresel ölçekte bu oran %21.

Ankette, Türkiye'de prezervatif kullandığını belirten katılımcıların %58'i bu yöntemi gebelikten korunmak için tercih ettiğini belirtirken, sadece %11'i cinsel yolla bulaşan hastalıklara karşı korunmak amacıyla prezervatif kullandığını açıkladı. Bu durum, Türkiye’de cinsel bilinç düzeyinin ve eğitim seviyesinin sorgulanmasını gerektiriyor.

Son yıllarda Türkiye'de cinsel yolla bulaşan hastalıklarda artış gözlemlenirken, prezervatif kullanımının düşük olması dikkat çekiyor. Dünya Sağlık Örgütü, cinsel yolla bulaşan hastalıklarla korunmanın birincil yöntemi olarak prezervatifi öneriyor. Ancak doktorların açıklamaları, Türkiye'nin cinsel sağlığa yönelik yaklaşımında ciddi eksiklikler olduğuna işaret ediyor.

Cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında en çarpıcı artış sifilis vakalarında görülüyor. Sağlık Bakanlığı'nın verilerine göre, sifilis vakaları son beş yılda iki katına çıktı. 2022 yılında 3,533 sifilis vakası kaydedildi. Klamidya ve bel soğukluğu gibi diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklarda da artışlar yaşandı.

Ülkemizlerde HIV ve AIDS vakaları da dikkat çekici bir şekilde artış göstermekte. 2022 yılında 5,710 HIV vakası tespit edilirken, 2023 yılında bu rakam 1,728'e düştü. Ancak, uzmanlar bu durumun görünmeyen vakaların yüksek olmasından kaynaklandığını belirtiyor. Prof. Dr. Halis Akalın, test yaptıran kişilerin sayısının azalmasının bu rakamlara etki ettiğini vurguluyor.

Cinsel sağlık konusunda bilgi eksikliği, hala önemli bir sorun olarak öne çıkıyor. Prof. Dr. Osman Köse, “Cinsel yolla bulaşan hastalıkların önemi çok bilinmiyor, bu hastalıklar nasıl bulaşır bilgi eksikliği var,” diyor. Üstelik, güvenin yüksek olması ve cinsel sağlığa dair yeterli eğitimin verilmemesi, insanların prezervatif kullanmaktan kaçınmasına neden oluyor.

Cinsel sağlıkla ilgili eğitimin, daha küçük yaşlardan itibaren verilmesi gerektiği sıklıkla dile getiriliyor. Eğitim jargonunda daha geniş bir çerçevede ele alınmalı ve bilgi eksiklikleri giderilmelidir. İstanbul merkezli Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Hakları Platformu, artan sifilis vakalarına dikkat çekerek, güvenli cinsel davranışların ve eğitimin yaygınlaştırılması gerektiğini savunuyor.

Alternatif korunma yöntemleri ve cinsel enfeksiyonlardan korunma üzerine yapılan çalışmalar, cinsel sağlığın iyileştirilmesi açısından elzemdir. Düzenli test yaptırmanın yanı sıra HPV ve Hepatit B gibi virüslere karşı aşının birer koruma yöntemi olduğu da unutulmamalıdır. Türkiye'de bazı sağlık kuruluşları, prezervatif gibi koruma araçlarını ücretsiz dağıtma konusunda hizmet vermekte, ancak bu hizmetlerin erişilebilirliği konusunda zorluklar yaşanıyor.

Sonuç olarak, Türkiye'de prezervatif kullanım oranlarının düşüşü, bilgi eksikliği, cinsellik konusunda tabular ve yeterli eğitimsizlikten kaynaklanıyor. Bu nedenle, bu konuda kapsamlı bir bilinçlendirme ve eğitim programları düzenlenmesi büyük önem taşıyor.