Ülke

Tunceli, Hayat Süresi Rekorunu Kırdı: Uzun Yaşamanın Sırrı Ne?

2024-09-19

Türkiye'nin doğa harikası illerinden biri olan Tunceli, kişi başına 29 bin 426 metrekare orman alanı ile ülkenin en temiz havasına sahip dört ilinden biridir. Sarp dağlar arasında konumlanan bu güzel kent, el değmemiş doğasıyla birçok farklı bitki türüne ev sahipliği yapmaktadır. Munzur Vadisi Milli Parkı'ndaki florası, 1518 çeşit bitki kaydıyla oldukça zengindir. Bunlardan 277'si endemik olup sadece bu bölgede yeşermektedir. Tunceli, zengin su kaynakları ve çeşitli flora ile bilinirken, arıcılık ve küçükbaş hayvancılık da yaygın bir şekilde yapılmaktadır. Yerel halk, süt ürünlerini günlük olarak tüketip pazara sunarken, organik gıda ürünlerinin de Avrupa'ya ihraç edildiği bilinmektedir.

Tunceli, Türkiye İstatistik Kurumu'nun 2021-2023 Hayat Tabloları verilerine göre, 80,8 yıl ile en yüksek beklenen yaşam süresine sahip il olarak ön plana çıkıyor. Şırnak ve Mardin, 79,7 yıl ile onu izlemekte. Kilis ise 76,1 yıl ile en düşük yaşam süresine sahip il olarak kaydedildi. Tunceli’de yaşayan İbiş Tan (77) uzun yaşamın sebebini organik beslenmeye atfetmektedir. Tan, "Temiz havamız, fabrikaların yokluğu ve doğal kaynaklarımız sayesinde uzun yaşıyoruz. Tereyağı, çiğ köfte ve çeşitli otlarla besleniyoruz" demektedir.

Gülizar Uçar, buğdaylarını kendilerinin yetiştirip ekmeklerini kendilerinin yaptığını belirterek, "Fabrika dumanı olmayan bir ortamda yaşıyoruz, bu da sağlığımıza katkı sağlıyor. Uzun yaşamımızın kaynağı tamamen bu organik beslenme" sözlerini ekliyor.

Tunceli'nin eğitim seviyesi ve sağlık okuryazarlığı da oldukça yüksektir. İl Sağlık Müdürü Dr. Muhammed Duran, bunun da yaşam sürelerini uzattığını belirtmektedir. "Tunceli, Türkiye'nin en yüksek eğitim ve sağlık okuryazarlığına sahip illerinden biri. Burada tarımsal üretim ve hayvancılık çok yaygın, insanlar doğal beslenmelerini sürdürüyorlar" diyor.

Uzun yaşamın sadece doğal alanlar veya tüketilen gıdalarla değil, aynı zamanda sosyoekonomik faktörler, eğitim düzeyi ve sağlık hizmetlerine erişimle de doğrudan ilişkili olduğunu vurgulayan Duran, "Bütün bu etkenler bir araya geldiğinde Tunceli'nin yaşam süresinin neden bu kadar yüksek olduğunu anlamak mümkün" şeklinde konuşarak, Tunceli’nin doğal güzelliklerinin ve sağlıklı yaşam alışkanlıklarının sırrını gözler önüne sermektedir.