Suriye'nin içinde bulunduğu karmaşık durum, çok uluslu bir diplomasinin merkezine dönüşmüş durumda. Son günlerde liderliğini Ebu Muhammed el-Golani'nin yaptığı Heyet Tahrir Şam (HTŞ), Birleşmiş Milletler ve Batılı diplomatlarla yoğun görüşmelere girişti. 10 milyon dolarlık ödülün kaldırılmasıyla birlikte, Golani'nin bugüne kadar yürüttüğü gizli diplomatik çabaların meyvelerini vermesi bekleniyor.

Batılı Diplomasi Subayları Suriye'nin Kalbinde

Golani, geçtiğimiz hafta BM Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen ile önemli bir görüşme yaptı. Bu görüşmenin ardından İngiltere, Fransa, ABD, Katar ve Türkiye'den heyetler sırasıyla sahaya inerek Golani ile görüşmeler gerçekleştirdi. Ancak, HTŞ'nin hala terör listesinde yer alması, uluslararası meşruiyet kazanma çabalarına gölge düşürüyor.

Ayrıca, Golani'nin Dürzi ve başka azınlık temsilcileri ile yaptığı toplantılar, Suriye'nin farklı kesimlerini bir araya getirerek yeni bir siyasi yol haritası oluşturma çabalarının habercisi. ABD'nin bu temaslar sırasında kapsayıcı bir siyasi geçiş sürecine destek vereceğini söylemesi, bugüne dek oldukça kapalı olan bu meselelerin netleşebileceğini gösteriyor.

ABD'nin Kapsamlı Talepleri

Amerikalı diplomatların 20 Aralık'ta başlattığı Suriye ziyaretinde, Dışişleri Bakan Yardımcısı Barbara Leaf öncülüğünde büyük bir heyet bölgeye geldi. Görüşmede, ABD, BM'nin 2254 sayılı kararına uygun, şeffaf ve mezhep ayrımcılığı gözetmeyen bir siyasi geçiş süreci için destek verdiğini açıkladı. Farklı silahlı grupların tek bir çatı altında birleştirilmesi yönündeki çabalar ise dikkat çekici bir destek aldı. Ancak, Washington’un hala HTŞ’yi terör örgütleri listesinde tutması, bu desteklerin ne kadar etkili olacağına dair soru işareti bırakıyor.

İngiltere ve AB'nin Suriye Üzerine Gelişmeleri

İngiliz diplomatlar, 16 Aralık’ta Golani ile umut verici bir görüşme gerçekleştirdi. Bu görüşmede, azınlık hakları ve yeni yönetimle ilgili taleplerin masaya yatırıldığı bildiriliyor. Üst düzey İngiliz diplomatların yanı sıra, AB de normalleşme için üç şart öne sürdü: HTŞ’nin terör listesinden çıkarılması, azınlık haklarına saygı gösterilmesi ve Rus üslerinin geleceği.

Türkiye'nin Stratejik Hamleleri

Türkiye, HTŞ ile kurduğu ilişkileri güçlendirmek adına bölgeyi yakından takip ediyor. MİT Başkanı İbrahim Kalın ve Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın görüşmeleri, Türkiye'nin Suriye'deki yeni yönetimle nasıl bir işbirliği yapacağı konusunda stratejik ipuçları veriyor. Ziyaret sırasında, Türkiye'nin Suriyeli mültecilerin dönüşü ile ilgili taleplerini de gündeme getirmesi dikkat çekti.

Ekonomik Kriz ve Gelecek Tehditleri

Suriye, Esad yönetiminin düşmesinin ardından büyük bir ekonomik krizle karşı karşıya. Ülke, İrandan gelen ücretsiz petrol sevkiyatının durmasıyla birlikte döviz sıkıntısı yaşıyor. Savaş öncesinde 17 milyar dolar civarındaki döviz rezervleri, günümüzde sadece 200 milyon dolara geriledi. Bu ekonomik durum, HTŞ’nin uluslararası platformda meşruiyet kazanma çabalarını zorlaştırıyor.

Bölgesel Gerilimler ve Askeri Gelişmeler

Bölgedeki gerilimler, Asıl olarak İsrail'in Suriye'ye yönelik hava saldırıları ve savaş sonrası yeniden yapılanma çabaları ile devam ediyor. Türkiye’nin kuzey Suriye'de gerçekleştireceği olası operasyonlar hakkında gelen haberler, Suriye merkezi hükümeti ile olan ilişkilerin daha da gerilmesine sebep olabilir.

Sonuç

Suriye'de goldiği diplomasi trafiği, sadece bölge değil, dünya genelinde de önemli etkiler yaratabilir. Golani'nin HTŞ liderliğinde yürütülen bu diplomatik çabalar, Suriye'nin geleceği üzerinde belirleyici bir rol oynayabilir. Ama dikkat çekici bir gerçek var ki, gerek iç siyasette gerekse uluslararası ilişkilerde atılan bu adımlar, karmaşık bir çözüm sürecinin ne kadar zorlayıcı olduğunu gösteriyor. Golani’nin hamleleri, yeni bir Suriye tahayyülünün başlangıcı mı, yoksa mevcut sorunların sadece geçici çözümleri mi? Zaman gösterecek.