Tarihin İzleri: Siloam Yazıtı ve İsrail'in Talepleri

Siloam Yazıtı, geçtiğimiz günlerde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun açıklamalarıyla tekrar gündeme geldi. Netanyahu, 15 Eylül'de Kudüs'te yaptığı konuşmada, 1998 yılında Türkiye Cumhurbaşkanı Mesut Yılmaz'dan bu tarihi eseri istediğini açıkladı.

Bu isteği Yılmaz’ın kabul etmemesi ise dikkat çekti. Netanyahu, dönemin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın seçmen tabanından çekindiği için bu talebi reddettiğini iddia etti.

Kudüs'ün Anlamı ve Siloam Yazıtı

Siloam Yazıtı, M.Ö. 700'lü yıllara tarihlenen ve Kudüs’te bulunan önemli bir arkeolojik eserdir. Yahuda Kralı Hezekiya dönemine ait bu yazıt, Paleo-İbranice yazılmıştır ve antik tarih açısından son derece değerlidir.

1880 yılında Osmanlı kontrolündeki Kudüs'te, Siloam Tüneli'nde bulunan yazıt, işçilerin kazma sesleri arasında birbirlerine yaklaştıklarını anlatan altı satırlık bir metin içeriyor. İsrail, bu eseri, modern Yahudi devletinin temellerine dair tarihi bir kanıt olarak görüyor.

Geri İade Tartışmaları ve Resmi Sessizlik

Netanyahu'nun bu açıklamalarına Türkiye'den henüz resmi bir yanıt gelmedi. 2022'de The Times of Israel gazetesinde, Türkiye'nin Siloam Yazıtı'nı İsrail’e iade edeceği iddiaları ortaya atılmış, ancak Türkiye Dışişleri Bakanlığı bu durumu şiddetle yalanlamıştı.

Cumhuriyet gazetesinde yazan Barış Terkoğlu, eserin daha önce Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve eski Tel Aviv Büyükelçisi Namık Tan gibi isimler tarafından da istendiğini aktardı. Terkoğlu, Siloam Yazıtı’nın Kültür Bakanlığı ve Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) tarafından uluslararası düzeyde korunduğunu belirtti.

Siloam Yazıtı'nın Korunması ve Müze Durumu

İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde sergilendiği bölüm üç yıldır restorasyon nedeniyle kapalı. Kültür Bakanlığı yetkilileri, Siloam Yazıtı'nın restorasyon sebebiyle depoya kaldırıldığını ve bu sürede sağlıklı bir şekilde korunduğunu söyledi.

Kudüs'ün Tarihsel Yolculuğu

Kudüs, tarih boyunca birçok kez el değiştirmiş bir şehir. 1516'da Yavuz Sultan Selim tarafından fethedilen Kudüs, 401 yıl Osmanlı İmparatorluğu'nun egemenliği altında kalmıştır. Birinci Dünya Savaşı sırasında şehrin kontrolü İngiltere'ye geçmiş ve sonrasında 1947'de İsrail devleti kurulmuştur.

1948'deki Arap-İsrail Savaşı sonrasında Kudüs, yarıya bölünmüş, Batı Kudüs İsrail’in, Doğu Kudüs ise Ürdün’ün kontrolüne girmiştir. 1980 yılında ise İsrail, Kudüs’ü tamamının başkenti olarak ilan etti.