TÜİK'İN Büyüme Verileri Şok Etti

TÜİK, 2025 yılı ikinci çeyrek GSYH büyüme oranını %4.8, mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış GSYH büyüme oranını ise %4.6 olarak açıkladı. Bu veriler bile iyimser beklentilerin ötesinde görünüyor.

Sektörler Arası Büyüme Farkları

İkinci çeyrek büyümesine en büyük katkıyı inşaat sektörü %10.9 ile sağlarken, bunu %7.1 ile iletişim faaliyetleri, %6.1 ile sanayi sektörü ve %5.6 ile ticaret, ulaştırma, konaklama ve yiyecek hizmetleri takip etti. Ancak tarım, hayvancılık ve balıkçılık %3.5 küçülürken, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmetlerde %1.2'lik bir daralma görüldü.

Yatırımlar ve Tüketim Harcamaları Öne Çıkıyor

Yatırımlar (%8.8) ve hane halklarının nihai tüketim harcamaları (%5.1) büyümeye en fazla katkıyı sunan unsurlar olarak öne çıkıyor. Öte yandan, mal ve hizmet ihracatında %1.7'lik bir artış yaşanırken, ithalattaki artış %8.8 olarak kaydedildi.

Sanayicilerin Yakınmaları ve Verilerin Uçurumu

Ancak veriler arasında ciddi bir çelişki var. Örneğin, sanayi sektörü %6.1’lik bir büyüme sergilerken, sanayicilerin rahatsızlıkları bu rakamı sorgulatıyor. Sanayi üretim endeksi verileri, sektördeki büyümenin %1.4 ile başladığını, ikinci çeyrekte ise ortalama %0.2'ye düştüğünü gösteriyor. Bu çelişki, sanayicilerin şikayetlerini mantıksız kılmıyor.

İnşaat Sektöründeki Anomaly

İnşaat sektörü de benzer bir durumla karşı karşıya. Buradaki veriler, %10.9’luk büyümenin gerçek olmadığını düşündürüyor. Mevsim ve takvim etkilerinden arındırılmış inşaat üretim endeksi, ilk çeyrekte düşüş göstermişken ikinci çeyrekte kısmi bir artış sergiliyor.

Dış Ticaretin Tuhaf Etkisi

Her ay ihracat artışı ile övünülse de ithalatın %8.8 artması dikkat çekiyor. Normalde ihracatın GSYH büyümesine olumlu katkı sağlaması beklenirken, Türkiye'nin ithalatında hammadde ve ara mal alımının ağırlığı, büyüme üzerinde beklenenin tersine olumlu bir etki yapıyor.

Sonuç: Veriler mi Yanlış, Sanayiciler mi?

Bu veriler, ya büyüme oranlarının ya da sanayicilerin ve inşaat sektörü temsilcilerinin şikayetlerinin sorgulanması gerektiğini ortaya koyuyor. Sanayicilerin feryatları, bu büyüme rakamlarıyla çelişiyor, bu durumda gerçekte neler olup bittiği konusunda daha fazla şeffaflığa ihtiyaç var.