Arizona Üniversitesi'ndeki bilim insanları, Parkinson hastalarının uzun süreli tedavi sonrasında yaşadığı en yaygın komplikasyonlardan biri olan kontrolsüz hareketler için yeni bir ışık tutuyor. Parkinson hastalığı, beynin hareketleri kontrol eden bölgesinde dopamin seviyelerinin azalması ile gelişen nörolojik bir bozukluktur. Dopamin kaybını telafi etmek amacıyla kullanılan levodopa adlı ilaç, uzun süreli kullanımı sonrası "levodopa kaynaklı diskinetik hareketler" adı verilen kontrolsüz hareketlere yol açabiliyor.

Brain dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, levodopa kaynaklı diskinetik hareketlerin doğası üzerine çarpıcı bulgular sunuyor. Ayrıca, ketaminin bu zor durumu tedavi etmede umut verici bir seçeneği temsil ettiği görülüyor.

Araştırmanın baş yazarı Abhilasha Vishwanath, Parkinson hastalarının beyninin levodopa tedavisine yıllar içinde adaptasyon sağladığını belirtiyor. Bu adaptasyon sonucunda uzun vadede diskinetik hareketlerin ortaya çıktığını dile getiriyor. Yeni çalışmada, motor korteksin, yani hareketleri kontrol eden belirli bölgesinin diskinetik dönemlerde "bağlantısız" hale geldiği gözlemlendi. Bu bulgu, motor korteksin bu kontrolsüz hareketleri aktif olarak üretmediğini sorgulatıyor.

Araştırmacılar, motor korteksten binlerce nöronun faaliyetini kaydetti. Elde edilen veriler, nöronların ateşlenme desenlerinin diskinetik hareketlerle hemen hemen hiç ilişkisi olmadığını gösterdi. Stephen Cowen, motor korteks hareketleri doğru şekilde koordine etmediği zaman, nöral devrelerin kendi başlarına bu problemlere yol açan hareketler ürettiğini vurguladı.

Ketaminin tedavi potansiyeli ise bu yeni bulguları pekiştiriyor. Ketamin, beynin diskinetik hareketler sırasında meydana gelen anormal elektriksel desenlerini bozarak motor korteksin hareket üzerinde yeniden kontrol sağlamasına yardımcı olabilir. Ayrıca ketamin, bu anormal desenleri bozarak daha uzun vadeli nöroplastisite süreçlerini başlatabilir ve nöronların yeni bağlantılar kurmasına olanak tanıyabilir.

Bu araştırma, Arizona Üniversitesi'nde süregelen bir klinik deneme ile de destekleniyor. Bu denemede, Parkinson hastalarındaki diskinetik hareketler için düşük doz ketamin infüzyonları test ediliyor. İlk sonuçlar umut verici görünmekte ve bazı hastalar tedavi sonrasında haftalarca fayda sağlamakta.

Ketamin tedavisinin yan etkilerinin minimum seviyede tutulacak şekilde doz ayarlarının yapılabileceği belirtiliyor. Bu çalışma, motor korteksin diskinetik hareketlerdeki rolü üzerine yeni terapötik yaklaşımlar geliştirilmesine zemin hazırlayabilir. Bilim dünyası, ketaminin bu alanda nasıl devrim yaratabileceğini merakla bekliyor!