Özel Sektörün Yurt Dışı Kredi Borcu Tırmanışta!

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Eylül 2024 dönemine ait özel sektörün yurt dışı kredi borcu verilerini açıkladı. Son verilere göre, özel sektörün yurt dışından sağladığı toplam borç, Eylül 2023 sonuyla kıyaslandığında 14,3 milyar dolar artışla, 178,5 milyar dolara yükseldi. Bu büyüme, Türkiye'nin ekonomik durumunu ve dış finansman ihtiyacını yansıtan önemli bir gösterge olarak değerlendiriliyor.

Eylülde, özel sektörün yurt dışı kaynaklı uzun vadeli kredi borcu 10,2 milyar dolar artarak 165,2 milyar dolara ulaşırken, kısa vadeli kredi borcu (ticari krediler hariç) 4,1 milyar dolarlık artış ile 13,3 milyar dolara ulaştı. Bu veriler, özel sektörün yurt dışında finansman sağlama yollarını çeşitlendirdiğini gösteriyor.

Bankaların uzun vadeli kredi borçlanmaları Eylül 2023 itibarıyla 1,7 milyar dolar artışla 18,4 milyar dolara ulaşırken, tahvil ihracı yoluyla borçlanmalar da 3,6 milyar dolar artarak dikkat çeken bir gelişim gösterdi. Ancak, bankacılığın dışındaki finansal kuruluşların kredi borçlanmaları 188 milyon dolar azaldı.

Finansal olmayan kuruluşların kredi borçlanmaları ise bu dönemde 2,2 milyar dolar artış gösterdi ve tahvil stoku 12,9 milyar dolara ulaştı. Kısa vadeli kredi borçlanmalarının 2,8 milyar dolar artışla 7,3 milyar dolara tırmandığını görmek, şirketlerin nakit akışını yönetme konusundaki zorlukları da gözler önüne seriyor.

Eylül sonu itibarıyla özel alacaklılara olan borç, 5,1 milyar dolar artışla 111,9 milyar dolara çıktı. Özel sektörün kısa vadeli kredi borcuna yönelik alacaklar ise 3,5 milyar dolarlık bir artışla 11,4 milyar dolar seviyesine yükseldi.

Döviz kompozisyonu açısından bakıldığında, uzun vadeli kredi borcunun %57,6'sı dolar, %35'i avro, %2,5'i Türk lirası ve %4,9'u diğer dövizlerden oluşuyor. Kısa vadeli kredi borcunun ise %43,8'i dolar, %15,9'u avro, %35,3'ü Türk lirası olarak kaydedildi.

Uzun vadeli toplam kredi borcunun %37,6'sı finansal kuruluşlara, %62,4'ü finansal olmayan kuruluşlara ait. Kısa vadeli borçların ise %78,5'i finansal kuruluşlara, %21,5'i finansal olmayan kuruluşlara dayanıyor.

Ekonomistlere göre bu gelişmeler, Türkiye’nin dış finansmana daha fazla bağımlılık gösterdiği ve olası ekonomik dalgalanmalara karşı dikkatli olunması gerektiği yönünde bir sinyal veriyor. Uzun vadede, borç geri ödemelerinin 54,3 milyar dolara ulaşmasının planlandığı da göz önüne alındığında, özel sektördeki borç yönetiminin stratejik hale gelmesi kaçınılmaz görünüyor. Bu durum, özel sektörün döviz cinsinden borçlanmalarının artmaya devam edeceğini işaret ediyor.