Nükleer Füzyonda Tarihi Başarı: Reaktör Tam 16 Dakika Boyunca Çalıştı!
2025-01-22
Yazar: Hatice
Nükleer füzyon alanında çığır açan bir başarı elde edildi. Çin'in EAST (Experimental Advanced Superconducting Tokamak) reaktörü, tam 16 dakika boyunca kesintisiz çalışarak yeni bir rekor kırdı. Bu, füzyon enerjisi teknolojisinin ticari hale gelmesi adına kritik bir eşik olarak değerlendiriliyor. Önceki rekor süreleri, 2023 yılında 403 saniye ve 2021'de 101 saniye ile sınırlıydı. Bu yeni süre, önceki rekorun neredeyse üç katına çıkmasıyla enerjinin sürekli ve güvenilir bir kaynak olmasına yönelik büyük bir adım teşkil ediyor.
Çin Bilimler Akademisi Plazma Fiziği Enstitüsü (ASIPP) direktörü Song Yuntao, "Bir füzyon cihazının, plazmanın kendi kendine sürdürülebilir bir şekilde en az binlerce saniye boyunca çalışması gerekiyor. Bu, gelecekteki füzyon santrallerinin kesintisiz enerji üretimi için hayati öneme sahip," şeklinde konuştu.
EAST, son deneylerden bu yana birçok sisteminde geliştirmeler yaptı. Bu gelişmeler arasında 70.000 ev tipinde mikrodalga fırınıyla eşdeğer güce sahip olacak yeni bir ısınma sistemi bulunuyor. Bu sistem, daha önceki kapasitelerinin iki katı kadar enerji üretebilir. EAST projesinin nihai hedefi, Güneş'e benzer bir şekilde temiz ve sınırsız enerji kaynağı oluşturmak. Bunun yanı sıra, bu proje uzay keşiflerine yönelik yeni sistemlerin geliştirilmesini de amaçlıyor.
Çin, 2006 yılında Uluslararası Termonükleer Deneysel Reaktör (ITER) programına yedinci üye olarak katıldı ve bu projenin inşaat ve işletmelerinin yaklaşık %9'unu üstleniyor. Fransa'nın güneyinde inşa edilen ITER, tamamlandığında dünyanın en büyük manyetik plazma füzyon cihazı olacak. EAST'in elde ettiği başarılar, ITER ve Çin Füzyon Mühendisliği Test Reaktörü (CFETR) projelerine de önemli katkılar sağlamaktadır.
Nükleer füzyon teknolojisi, dünya genelinde enerji sorununa kalıcı bir çözüm sunduğu için büyük bir umut kaynağı olarak görülüyor. Eğer bu başarılar devam ederse, gelecekte temiz enerji üretiminde devrim yaratılması mümkün olabilir.