Ülke

Milletin Adamı Adnan Menderes: Gönüllerde 64 Yıldır Yaşıyor

2025-09-17

Yazar: Ahmet

Bir Darbenin Kurbanı

Türk siyasi tarihinin en karanlık günlerinden biri olan 27 Mayıs 1960 darbesinin en büyük mağduru, Başbakan Adnan Menderes, 64 yıl önce bugün idam edildi. Ezanın asli haline döndürülmesinin yanı sıra millet ile devlet arasında yeniden bir bağ kuran Menderes, cunta mahkemeleri tarafından gerçekleştirilen adaletsiz bir yargılamayla idama mahkum edildi. 17 Eylül 1961'de İmralı Adası'nda idam sehpasına çıkarıldı ve bu tarih, Türk tarihine kara bir leke olarak kazındı.

Kurtuluş Savaşı'nda Cesaret Dolu Bir Yoldaş

Menderes, Yunan işgali üzerine İzmir'de kurulan Ay-Yıldız direniş örgütünün önde gelen liderlerinden biriydi. Kurtuluş Savaşı sırasında gösterdiği kahramanlık nedeniyle İstiklal Madalyası ile onurlandırılan Menderes, Aydın ziyaretinde Mustafa Kemal Atatürk ile tanışma fırsatı bulmuştu.

Cumhuriyetin Yükselişi: Demokrat Parti'nin Kuruluşu

1946 yılında, Adnan Menderes, Atatürk'ün talimatlarıyla siyasi arenada yer alarak Demokrat Parti'yi kurdu. 1950 seçimlerinde partisinin büyük bir zafer kazanarak iktidara gelmesini sağladı ve %53'lük rekor oyla, halkın desteğini arkasına aldı. Bu seçimle birlikte Celal Bayar, Cumhurbaşkanı olarak göreve geldi ve Menderes’in liderliğinde Demokrat Parti dönemi resmen başladı.

Ezanı Asli Haline Döndürdü

Menderes, iktidara geldiğinde yıllardır süren Türkçe ezan uygulamasını sonlandırarak ezanı asli diliyle okutmayı sağladı. Bu adım, Menderes ile halk arasında sarsılmaz bir gönül bağı oluşturdu. Ayrıca, onun döneminde birçok ağır sanayi yatırımı hayata geçirildi, tarımda hızlı bir makineleşme süreci başladı ve ülke büyük bir kalkınma dönemine girdi.

İdamından Önceki Duygu Yüklü Mektup

Adnan Menderes'in idamından önce gizlice gönderdiği mektup, yaşananların bir özeti gibiydi. Mektubunda, idam edenlerine yönelik olarak, "Sizlere dargın değilim, çünkü kimin iplerinin hangi efendiler tarafından yönetildiğini biliyorum. Dirimden korkmayacaksınız. Ama şimdi, Adnan Menderes’in ölümü, sizi sonsuza dek takip edecek ve bir gün silip süpürecektir. Buna rağmen merhametim sizlerle beraberdir," ifadelerini kullandı. Bu sözler, onun cesur ruhunu bir kez daha gözler önüne serdi.