Mahfi Eğilmez

Arjantin, 2023 sonlarında Javier Gerardo Milei'nin devlet başkanı olarak göreve başlamasıyla kritik bir dönüm noktasına girdi. Milei, bir iktisatçı ve finans yöneticisi olarak tanınmakta, siyasi duruşu ise liberal yaklaşımlar ile daha uç görüşler arasında bir yerde konumlandığı belirtilmektedir. Kendi ifadesiyle anarkokapitalist olan Milei, seçim kampanyası sırasında Merkez Bankası'nın kapatılması ve dolarizasyon gibi radikal fikirleri gündeme getirerek dikkat çekmiştir.

Arjantin ekonomisi uzun yıllar boyunca başarısızlıklarla dolu bir geçmişe sahip. Geleneksel Peroncu yaklaşımlar, ülkede ekonomik sıkıntılara neden olan politikaların temelini oluşturdu. Milei, göreve gelir gelmez devletin ekonomideki rolünü azaltma, kamu harcamalarını kısıtlama ve özelleştirme hamleleri yapma yönünde adımlar attı.

Aşağıda Arjantin ekonomisinin başlıca ekonomik ve sosyal göstergeleri hakkında bilgi vereceğim. 2023 sonları itibarıyla Arjantin’in enflasyon oranı %211’den %118’e düşmeyi başarmış durumda. Ancak, işsizlik oranında %5,7'lik bir artış gözlemleniyor. Ülkenin yıllık büyüme oranı ise -%5,3 levelında bulunmakta. Milei'nin yönetimi altında cari açığın ve bütçe açığının azalması söz konusu olsa da sosyal göstergelerde ciddi problemler yaşanmakta.

Özellikle, yoksulluk oranı %40'tan %53'e yükselmiş durumdadır ve açlık sınırının altında yaşayan nüfus sayısı 6 milyon kişiyi geçmiştir. Bu durum, toplumda giderek artan rahatsızlık ve tepkilere neden olmaktadır. Enflasyonu düşürme çabalarının bedeli oldukça ağır gözükmekte.

Milei, ekonomiyi canlandırmak için yeni bir yatırım teşvik programı başlattı ve bu programın odak noktası enerji, hammadde, alt yapı ve teknoloji yatırımları olarak belirlendi. Ayrıca, kiralama üzerindeki baskıları kaldırarak, yeni konut yatırımlarını teşvik etme niyetinde. Ancak, dolarizasyon konusunda henüz belirgin bir hamle yapılmadı.

Dünyanın en gelişmiş ekonomilerinden biri olan Arjantin, zamanla en sorunlu ülkelerden biri haline geldi. Şimdi ise, bu durumu düzeltmek için büyük çaba sarf etmekte. Ancak halkın düşünceleri ve alışkanlıklarını değiştirmek, geçmişten gelen alışkanlıklar dolayısıyla oldukça zorlayıcı bir süreç olarak karşımıza çıkıyor.

Simon Kuznets'in sözlerine atıfla, "Dünyada dört tip ülke vardır: Gelişmiş ülkeler, gelişmekte olan ülkeler, Japonya ve Arjantin" derken, Arjantin'in kendine özgü yaklaşımları ve sorunları ile dikkat çektiğinin altını çizmek gerekiyor. Özellikle bu durumda, analistlerin Arjantin’e olan ilgisi artarak devam edecek gibi görünüyor.

Sonuç olarak, Javier Milei'nin yönetimi altında Arjantin ekonomisi önemli bir dönüşüm sürecindedir; ancak bu dönüşüm, toplum üzerindeki olumsuz etkileri azaltma ihtiyacıyla dengelenmelidir. Dikkatle izlenmesi gereken bir süreç ve elde edilecek sonuçlar, ülkenin geleceği açısından büyük önem teşkil ediyor.