Yeni Bir Üreme Yöntemi: Xenoparity

Avrupa'da yapılan heyecan verici bir araştırma, doğanın sırlarını daha da derinlemesine keşfetmemizi sağladı. Fransa Montpellier Üniversitesi'nden Jonathan Romiguier ve ekibi, İberya biçen karıncalarının (Messor ibericus) kraliçelerinin yumurtalarından iki farklı türün ortaya çıktığını gözlemledi: Tüylü Messor ibericus ve neredeyse tüysüz Messor structor.

Başlangıçta bilim insanları, bu karıncaların başka bir türle çiftleşerek melez işçiler ürettiğini düşünüyorlardı. Ancak Sicilya'da incelenen bir koloni, bilinen Messor structor popülasyonundan 1.000 kilometre uzağa düşünce bu hipotez geçerliliğini kaybetti.

Kraliçeler Artık İşçi Üretemiyor!

Araştırmalar, yaklaşık 5 milyon yıl önce aynı türden ayrılan bu iki karınca türünün uzun süre yan yana yaşadığını ortaya koydu. Ancak zamanla Messor ibericus kraliçeleri, işçi karınca üretme yetisini kaybetti. Bu durum, kolonilerin hayatta kalması için yeni bir çözüm geliştirmeye zorladı: Kraliçeler, Messor structor erkeklerinin spermini kopyalayarak işçi karıncalar üretmeye başladılar.

Bilimsel Evcilleştirme: Cinsiyetin Değişimi!

Bu süreç, bilim insanları tarafından 'seksüel evcilleştirme' olarak adlandırılıyor. Kraliçeler, başka bir türün erkeklerini adeta 'evcilleştiriyor' ve onları kendi kolonileri için kalıcı bir işgücü kaynağı haline getiriyor.

Xenoparity: Yabancı Genlerle Doğurma!

Bu olağanüstü sistem bilime yeni bir terim kazandırdı: Xenoparity. Bu kavram, bir türün başka bir türün genlerini kendi yumurtalarıyla birleştirmesi anlamına geliyor. Araştırmaya göre kraliçeler, bazı yumurtalarda kendi DNA'larını tamamen temizleyip yalnızca depoladıkları spermin genetik materyalini kullanıyor. Böylece koloni, hem saf Messor ibericus kraliçeleri hem de Messor structor genli melez işçilerle yaşamını sürdürüyor.

Başarı mı, Yok Olma mı?

Bu strateji, İberya biçen karıncalarına Akdeniz'de milyonlarca melez işçiyle geniş bir yaşam alanı kazandırdı. Ancak uzmanlar, bu sistemin uzun vadede olumsuz sonuçlar doğurabileceğini belirtiyor. Kopenhag Üniversitesi'nden Prof. Jacobus Boomsma, 'Genetik çeşitlilik kaybı nedeniyle bu türün birkaç milyon yıl içerisinde yok olması muhtemel. Neredeyse tüm eşeysiz türler aynı akıbeti paylaşabiliyor' diyor.

Gelecek Sırada Neler Var?

Araştırmacılar şimdi, kraliçelerin DNA'yı tam olarak nasıl ve ne zaman sildiğini anlamaya çalışıyor. Bu doğal klonlama mekanizmasının çözülmesi, diğer canlılarda yapay klonlama araştırmalarına da ışık tutabilir. Doğanın sunduğu bu eşsiz sırlar, bize kıymetli bilgiler sunmaya devam ediyor.