8 Nisan 2025, 14:56 +03

Kazakistan, Türkmenistan ve Özbekistan'in Kıbrıs Cumhuriyeti'ne büyükelçi atamaları, diplomatik ilişkilerin derinleşmesinde tarihi bir adım olarak değerlendiriliyor. Bu gelişmeler, Kıbrıs sorunu bağlamında Türkiye'nin daha geniş etkisini artırabilecek bir senaryo sunuyor.

Bu üç Orta Asya ülkesi, 4 Nisan 2025'te Avrupa Birliği (AB) ile gerçekleştirdikleri zirvede "Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti"nin tanınmaması gerektiği vurgusunu yaptılar. BM Güvenlik Konseyi'nin 1983 ve 1984'te aldıkları 541 ve 550 sayılı kararların geçerliliğinin altını çizen bu ülkelerin açıklamaları, Ankara'nın Kıbrıs politikasını etkileyeceği gibi Brüksel ile Kıbrıs Cumhuriyeti arasında yeni bir süreci de tetikleyebilir.

Kıbrıs Cumhuriyeti'nin diplomatik ilişki kurduğu ilk ülke Kazakistan oldu. Bu ülkeden hemen sonra, aralık 2024'te Özbekistan da İtalya'daki büyükelçisini Kıbrıs Cumhuriyeti'ne akredite etti. Türkmenistan ise bu adımı 31 Mart 2025'te açıkladı. Bu atama, Türkmenistan'ın uluslararası diplomasi sahasında daha aktif bir rol almak istediğinin sinyallerini veriyor.

Özbek lider Şevket Mirzoyev'in ev sahipliğinde gerçekleştirilen AB-Orta Asya Zirvesi, iki taraf arasında çok sayıda ortaklık, ekonomik işbirliği ve ticaret fırsatını gündeme getirdi. Bu zirvede Türkiye'nin Kıbrıs konusundaki tutumu, Avrupa ile Orta Asya arasındaki ilişkilerin gelişimi için önemli bir başlık oldu. Türkiye’nin gücünü artıran bu hamleler, Kıbrıs Türk toplumunun meşruiyet kazanmasında etkili olabilir. Bu durum, Kıbrıs Cumhuriyeti'nin uluslararası alandaki etkisinin zayıflamasına yol açabilir.

Semerkand Zirvesi'nin sonuç bildirgesinde, tarafların toprak bütünlüğüne ve egemenliğine saygı gösterecekleri belirtilerek, BM Güvenlik Konseyi kararlarına uyma sözü verildi. Bu durum, Kıbrıs sorunu etrafındaki tartışmaların tekrar alevlenmesine neden olabilir.

Kuzey Kıbrıs'ın tanınmaması gerektiği konusundaki kararlılık, Türkiye ve Kıbrıs Türk kesimi için önemli bir zorluk teşkil ederken, Türkiye'nin iki devletli çözüm önerisini savunması ise Kıbrıs Cumhuriyeti için kaygı verici bir durum. Kıbrıs Cumhuriyeti'nin Türkiye alanındaki etkisinin artmasının yanı sıra, Orta Asya ülkelerinin bu konuda aldığı kararlara karşı duyduğu kaygı her geçen gün artıyor.

Bu gelişmelerin yanı sıra, Türki Cumhuriyetler'in bir araya gelerek oluşturduğu işbirlikleri, Kıbrıs meselesinin çözümü konusunda yeni bakış açıları sağlayabilir. Bu esnada Türkiye'nin Kıbrıs Türkleri'nin yanında yer alması, süreçte ultra ulusal bir duruş sergileyerek yeni diplomatik hamlelere kapı aralayabilir.